Струмичката баклава е сосема различна од било кој крај во Македонија.
Навидум едноставна, но со единствен вкус кој никогаш нема да го заборавите. Денес поретко се прави во изворна форма заради променетите услови на живеење.
Баклавата се подготвувала дома, но печењето било резервирано за познатите фурни во градот. Се правела во огромни тепсии кои се носеле на фурна, а тепсиите морале да бидат калајдисани.
Секое семејство поседувало такви тепсии со различни големини, или барем една. Баклавите ги правеле нашите баби и прабаби и наназад до којзнае кои времиња… Но, дојде време кога жените почнаа да се вработуваат, а и кога почнаа да се продаваат готовите кори.
И тогаш, една мала итрина почна да применува, се мешаа корите. Ќе се ycyкаа неколку, оти се нема време и другите ќе бидат од готовите. Се разбира, секогаш кога се можело, се сyкало.
Корите се сyкале на софрите, а во поново време имаше жени кои беа поканувани да го прават тоа за некои поводи.
Кај нас баклавата се правела за Нова година традиционално, а кој сакал правел и за Божик, но бидејќи за Бадник се правела сарлиита, се собирале две баклави. Кој како милувал…
Она што е интересно е што се прави и за свадба. Тортите се од поново време, но и ден денес, покрај тортите, многу семејства ја ставаат баклавата како главен десерт на свадбата.
Не може да се замисли свадба без баклави. Велам баклави затоа што не се прави една, туку заради многуте гости, секој од поширокото семејство носи тепсија. Брат, сестра, сите тетки и чини (стрини), сите правеле и носеле баклави за гостите…
И уште непробани, се прашувале: „Погуди ли ти се, сипа ли се?“. Тоа е затоа што секоја домаќинка од око знаела да си ја процени баклавата и мерфетлукот.
И така, ако сте близок некој на свадбата, ќе добиете чинија полна со парчиња баклави, да пробате од сите, а мајсториците веднаш ќе дојадат да ви кажат: „Е таа е од мојта, аресе ли ти се, кажи каква е убава, ного ми се погоди, сипа се, нели?“.
Вие со полна уста треба да ги пофалите, зашто и не може поинаку, преубави се, навистина.
А денес сé е поинаку, баклави се сyкаат сè уште, но нема фурни, а тортите се главни и се прават по порачка.
Готовите кори знаат да завршат работа за настан дома или, можеби, свадба, семејство кое ја сака традицијата. Но, навистина се нема време…
Јас, во туѓина, желна за мојата традиција, се снаоѓам како знам и умеам, зашто ни брашното не е исто… Сé е поинаку, но се трудам да го сочувам споменот, колку можам.
Мојата баклава е далеку од она што била во старите времиња, но многу блиску до споменот кој грее душа.
Еве како да направите баклава денес, која нема да ве остави рамнодушни…Рецепт и фотографии на Весна Рохр:
ПОТРЕБНИ СОСТОЈКИ:
1 кг кори за баклава (доколку не сyкате)
350-500 г ореви (и повеќе)
200 г гриз
150 мл масло за готвење
150-200 г путер или маргарин
1 кесичка ванилин шеќер
неколку зрна зачин сакс или мастик
За сируп/шербет:
1,5 кг шеќер
1 лимон
1 кесичка ванилин шеќер
ПОСТАПКА:
1.Најпрво ги подготвувате оревите, мора да се сечени долгнавесто и тенко.
2.Гризот се пржи во многу малку масло колку да замириса, а кога ќе се олади во него се додава ванилата и толчениот сакс. Потребни се само неколку зрна.
3.Дното на плех бр.32 се мачка со масло, се редат корите една врз друга. Секоја ја прскате со масло, ставате гриз со ванилата и саксот измешани, а на секоја втора или трета и ореви. Долните (2-3) и горните неколку кори оставете ги без ореви, за полесно да се сече.
4.Исечете ја баклавата со ѕвезда во средината, а тоа е вистински мајсторлук…
Сечењето е многу важно, а баклавата е мала, во средина овој пат е сечена и до центарот, затоа што ова е мал плех за баклава, а ако се прави во огромни тепсии, тогаш во средината останува цела ѕвезда. Во помал плех, ѕвездата би одзела многу простор.
5.Полијте ја со растопениот маргарин. Кога е посна се полева со маргарин, но повкусна е со путер.
6.Потоа се пече околу еден час, покриена со фолија на почетокот на почетокот за да не поцрне пребрзо (само покриена, не затворена!). Печете ја покриена околу еден час на 200 степени или 180, треба да добие златна боја.
7.Кога ќе се излади, се полива со шербет од 1,5 кг шеќер и помалку од 1 кг вода, ванилин шеќер и крукчиња лимон при крај. Вода е потребно колку да се прекрие шеќерот во тенџерето, околу 2 прста.
А, оние кои сакаат помека баклава, треба да се полие пред да биде готов шербетот, значи два пати, а кога ќе почне да се влече како конец од лажицата, или кога ќе се прават меурчиња, тоа значи дека шербетот е готов е и се полива остатокот.
Но ако сакате ропкава, да се „сипа“ како велиме, се полива еднаш, кога е готов, густ шербетот.
Добар апетит и за многу години празниците!
Рецепт и фотографии за струмичка баклава: Весна Рохр / Сооlinarika.сom /: strumicacity.com
