Проф. д-р Јасмина Ќириќ, специјалист по интерна медицина, ендокринолог на Клиниката за ендокринологија, дијабетес и метаболички болести УКЦС неодамна говореше за нарушувањата на штитната жлезда, која денес се смета за честа болест.
Што предизвикува промени во работата на тироидната жлезда, кој е изложен на ризик и на кои други симптоми треба да обратиме внимание откри проф. д-р Јасмина Ќириќ.
– Најчеста причина за дисфункција на тироидната жлезда е развојот на автоимунитет, кога нашиот имунолошки систем повеќе не го препознава сопствениот орган, туку произведува клетки и антитела насочени кон него.
Резултатот може да биде постепено уништување на клетките на оваа жлезда и развој на хипотироидизам. Кај хипертироидизам, специфичните антитела неконтролирано ја стимулираат жлездата на прекумерна работа.
КОИ ПАЦИЕНТИ СЕ НАЈИЗЛОЖЕНИ НА РИЗИК?
– Жените почесто се разболуваат од мажите. Освен средовечните жени кои треба да почнат со повремено рутинско тестирање (мерење на тироидните хормони – FT4 и TSH, можеби антитела на тироидната жлезда), помладите жени кои имаат проблеми со неплодноста дефинитивно треба да ја проверат функцијата на оваа жлезда.
Гинеколозите кои се занимаваат со ова нарушување ги вршат ваквите прегледи како задолжителни. Сепак, треба да се внимава особено ако има поплаки компатибилни со дисфункција на тироидната жлезда.
Дали е доволен тест на крвта?
– Во случај на сомневање за јазол, како и семејни појави на болеста, потребно е да се направи ултразвук на вратот. Може да се прави и рутински, без посебна причина, како преглед на абдоменот или градите, бидејќи некои промени во структурата на оваа жлезда не се видливи при прегледот.
Зошто понекогаш е тешко да се дијагностицира вистинската состојба?
– Хипотироидизмот обично се развива бавно и во оваа почетна фаза е проследен со благи, ретки и неспецифични тегоби. Покрај заморот, тука се и заборавноста, поспаноста, вишокот килограми, а од него најчесто страдаат средовечните жени кои веќе имаат слични проблеми поради развојот на менопауза.
Затоа не се обраќа внимание на тироидната жлезда. Што се однесува до јазлите, дури и голем јазол може да остане незабележан од „голо око“ ако се наоѓа подлабоко во вратот.
Дали има поочигледни знаци дека нешто не е во ред?
– Полесно е да ги забележите оние кои повеќе ви пречат. Полесно се забележува бидејќи се развива побрзо и има поспецифични промени: забрзано чукање на срцето и за време на спиењето, губење на тежината со зголемен апетит, зголемено потење и замор.
Присуството на јазли во жлездата може да предизвика тешкотии при голтање или видлива сферична промена во пределот на предниот дел на вратот. Симптомите често се мешаат со развојот на менопауза.
Понекогаш жлездата не работи толку добро, а сепак нејзините хормони се покачени. Зошто?
– Ова најчесто се должи на нивното прекумерно ослободување при вирусни инфекции и други воспаленија (тироидитис) и е минлива состојба.
А кога станува збор за нарушување на структурата?
– Најчесто се јавуваат расфрлани или заплеткани јазли. И двете нарушувања може да се најдат сами или заедно. Третманот зависи од нивната големина и возраста на пациентот.
Што треба да следат пациентите, а што ги советувате здравите лица?
– Свеста за постоењето и функцијата на тироидната жлезда ќе ни помогне побрзо да ги препознаеме и да се сомневаме во нејзините болести и нарушувања. Пациентот треба да ги слуша советите на лекарот, а доколку болеста е комплицирана, побарајте поискусен специјалист и информирајте се од докажана литература.
Здравиот начин на живот, умереноста во исхраната, физичката активност и избегнувањето на негативните реакции на стресот нормално одговараат на тироидната жлезда. Таквата превенција од болести и контрола на хормоните во случај на поголем ризик (возраст, пол, семејна предиспозиција, тегоби…) е сѐ што можеме да направиме за себе додека сме здрави.
ПРОЧИТАЈТЕ СЛЕДНО: Лек за тироидна жлезда, лекува анемија и сите пропратни симптоми што доаѓаат со оваа болест – ОВДЕ и САЛОТО НА БУТОВИТЕ ГО ПРЕДИЗВИКУВА ЕСТРОГЕНОТ, А НА СТОМАКОТ КОРТИЗОЛОТ: Еве како да го спречите хормонското дебелеење – OВДЕ
