Постарите луѓе кои слушаат звуци кои потсетуваат на кликнување, потпукнување или чкрипење (крепитации) во или околу зглобовите на коленото имаат поголема веројатност да развијат остеоартритис отколку оние кои ги немаат овие симптоми. Крепитациите или крцкањето во колената укажува на тоа дека во вашето тело се развиваат хронични симптоми и дека треба навреме да реагирате и да посетите лекар.
Појавата на овие симптоми најчесто се јавува кај постарите луѓе, а кога ќе почнат да се слушаат крцкање, кликнување, па дури и чкрипење при секое движење, првата помисла е дека дошло до појава на остеопороза.
Остеоартритисот е дегенеративно заболување на зглобовите и всушност е најчест тип на артритис. Во повеќето случаи ги зафаќа рацете, нозете, колената и колковите, односно зглобовите на екстремитетите.
Развојот на овој здравствен проблем настанува кога рскавицата меѓу зглобовите е истрошена (а чија задача е да спречи директно триење меѓу коските), бидејќи е сосема нормално со текот на годините да дојде до нејзино оштетување и трошење. Кога рскавицата е оштетена, коската доаѓа во контакт со друга коска и тогаш чувствуваме силна болка и доаѓа до вкочанетост на зглобот и намалување на опсегот на движење.
Оваа состојба е придружена со други симптоми, како што се: оток; ослабена или целосно изгубена флексибилност на зглобот; топлина во тој зглоб; деформација; се јавува формирање на јазли во колената. Сите засегнати лица не развиваат симптоми, а болеста најлесно се открива со помош на рентген.
Постарите луѓе кои слушаат звуци на кликнување, потпукнување или чкрипење во или околу зглобовите на коленото имаат поголема веројатност да развијат остеоартритис отколку оние кои ги немаат овие симптоми, сугерира новата студија од Медицинскиот колеџ Бејлор. Остеоартритисот (дегенеративен артритис, дегенеративно заболување на зглобовите или артроза) е најчестиот облик на артритис.
Најчесто ги зафаќа зглобовите на колената, рацете, колковите и ‘рбетот. Се јавува кога заштитната ‘рскавица на краевите на коските се истрошува и се уништува со текот на времето, а коските се во директен контакт една со друга, што предизвикува болка и вкочанетост во коленскиот зглоб, објаснува д-р мед. Тања Пекез Павлишко.
Таа додава дека симптомите вклучуваат повремени отоци, топлина и отекување на зглобовите на коленото, губење на флексибилноста, деформитети и јазли во колената и може да доведат до инвалидитет.
Кај повеќето луѓе над 60 години се покажува болеста на рендген, но само една третина од имаат симптоми. Но, ако слушнат крцкање во колената, во тој случај се изложени на ризик да развијат хронични симптоми, предупредуваат истражувачите на оваа студија спроведена на речиси 3.500 средовечни и постари луѓе.
Имено, 11 проценти од оние кои рекле дека колената „секогаш“ им се „гласни“, развиле симптоми на артритис на колено во рок од една година, наспроти 4,5 проценти од луѓето кои рекле дека колената никогаш не им кликнувале или крцкале. Во групата која пријавила дека нивните колена биле „понекогаш“ или „често“ гласни, околу осум проценти развиле симптоми на артритис на коленото во рок од една година.
Но, раното откривање помага да се спречи прогресијата на артритисот. Често се влошувањето доаѓа постепено, а истото може да се забави со одржување на здрава тежина преку физичка активност и правилна исхрана.
– Овие студии спроведени на голем број испитаници го докажуваат она што им го кажуваме на пациентите со години: грижете се за вашите зглобови бидејќи тие го чувствуваат секој дополнителен килограм. Слабеењето е клучно за намалување на ризикот од болка во коленото зглоб бидејќи вишокот килограми врши притисок врз рскавичните колена – предупредува д-р Пекез Павлишко.
Болеста може да влијае на способноста за одење, качување по скали, влегување во возило… При лекувањето, важно е да се земе предвид телесната тежина и соодветно да се утврдат активности кои не предизвикуваат болка. Важно е да не ги прекинувате активностите бидејќи треба да останете во форма.
– Се препорачуваат активности како што се пешачење, возење на статичен или обичен велосипед, пливање и регулирање на телесната тежина, но не претерувајте со физичките активности надвор од вашите граници.
Сите вежби кои водат до зајакнување на мускулите на горниот дел од ногата помагаат да се намали непријатноста, вклучително и вообичаеното повторено свиткување и кревање на ногата во коленото – вели Пекез Павлишко.
Избегнувајте притисок врз зглобовите, неприродни движења, носење тешки товари… Болката и воспалението можат да се ублажат со антиинфламаторни лекови, но внимавајте бидејќи прекумерната употреба може да доведе до стомачни проблеми и крвавење. Понекогаш е неопходно да се посети ортопед кој може да предложи замена на зглобот, вели др. Пекез Павлишко.
