Некогаш се сметал за храна на сиромашните, но качамакот е деликатес. Постојат многу рецепти за негова подготовка, а се јаде со разни додатоци и многу е вкусен. Но, освен што е вкусен, качамакот е и многу здрав, па затоа требо редовно да го имаме во нашата исхрана.
Качамакот е традиционално јадење на овие простори. Благодарение на пченкарното брашно кое според цената е секому достапно, а истовремено заситно, качамакот во Македонија обично се приготвува за појадок и вечера.
За време на пост претставува идеален оброк, особено кога се комбинира со туршија, маслинки или сезонска салата. Пченкарно брашно може да биде секојдневие за сите интолерантни на глутенска исхрана.
Пченката (Zea mays L.) е една од најпопуларните житарки во светот. Во исхраната во Јужна и Северна Америка се користела уште од времето на Маите, а во Европа е донесена пред околу 500 години, додека на Балканот се појавува дури во 17 век.
Пченкарно брашно се добива со класично домашно или индустриско мелење на зрната од пченката. Според одредени стандарди, се разликуваат следниве видови:
Бело пченкарно брашно, добиено со мелење на белозрнеста пченка; жолто пченкарно брашно, добиено со мелење на жолтозрнеста пченка; сино пченкарно брашно, обоено пченкарно брашно со природна боја, се користи во Мексико за производство на тортиљи; пченкарен гриз, кој исто така, може да биде со бела или со жолта боја,
Пченкарен скроб. Постојат повеќе видови пченкарен скроб, во зависност од начинот на производство и неговата намена. Скробот се користи за подобрување на органолептичките, вкусовите и хранливите својства на лебот и другите пекарски производи; палента, претставува посебен посебен вид финален производ.
Скробот е главен јаглехидрат кој во составот на зрното учествува до 80% од сувата маса. Зрното на пченка содржи релативно ниско количество на масти од 5 до 6%. Пченкарното брашно има широка примена како за исхрана на човекот така и во индустријата. Во исхраната на човекот пченката се користи преку низа прехранбени производи: леб, печива, чипс, смоки, масло за јадење, итн.
Брашното се добива со мелење на зрната, а во продажба можат да се најдат во вид на пченкарно брашно, пченкарен гриз, палента, нишесте – скроб како и добиточно брашно кое останува како спореден производ при мелењето.
Постојат повеќе видови пченка од кои кај нас најзастапени се забовидна, тврда, шеќерна и пуклива. Може да се употреби во подготовка на бројни специјалитети, а покрај одличниот вкус кој им го дава на јадењата, пченкарното брашно воедно е и мошне здраво.
Пченкарниот скроб најчесто се користи како згуснувач за сосови, глазури, супи, пити и други десерти. Кога се користи за подготовка на леб и пекарски производи, се комбинира и со други брашна.
Пченката претставува богат извор на растителни влакна, антиоксиданти, витамини и минерали. Пченката е добар извор на витамини од Б-комплексот и на многу антиоксиданти како што се: антоцијанини, лутеин, бета-каротин, зеаксантин, кумаринска киселина и ферулична киселина, еден од главните полифенолни антиоксиданти.
Нутритивниот состав на 100 г брашно е: енергија 361 Ккал, протеини 6.9 г, растителни влакна 7.3 г, масти 3.6 мг, 18 аминокиселини и есенцијални минерали, витамин Б6 0.4 мг, магнезиум 93 мг, железо 2.4 мг, жанган 0.5 мг, селен 15.4 мг, тиамин 0.2 мг и каротеноиди.
Жолтото пченкарно брашно е добар извор на цинк, минерал важен за функцијата на ензимите, кој помага во активација на антиоксидативни ензими кои пак помагаат во зачувување на клеточните мембрани и оневозможуваат ДНК оштетувања.
Благодарение на високата содржина на растителни влакна, пченкарната храна ја поттикнува и работата на цревата, и ја превенира појавата на дивертикулоза. Со подобрување на дигестијата, се намалува ризикот од појава на колоректален карцином, кој е со висока инциденца кај возрасната популација.
Поради влакната и протеините што ги содржи, пченката е одлична за регулација и одржување на нормална гликемија во кр-вта и има низок гликемиски индекс. Доминантните видови растителни влакна во пченката се нерастворливи, како што се хемицелулоза, целулоза и лигнин.
Резултатите од една студија спроведена од експертите од Државниот универзитет во Илиноис покажала дека кај мажите кои вовеле пченкарно брашно како дел од нивната секојдневна исхрана после шест недели забележан е пад на нивото на триглцеридите за 13%.
Потребни состојки: 300 г жолто пченкарно брашно, 500 мл вода и сол по вкус.
Постапка: Водата ставете ја во тенџере, малку посолете и оставете да зоврие. Потоа истурете го брашното во тенок млаз додека непрекинато мешање за да не се направат грутчиња. варете уште неколку минути на средно умерена температура додека убаво д асе згусне.
Врелиот качамак според традицијата може да се послужи на различни начини: прелиен со млеко и малку посолен. Во тава загрејте неколку лажици маст, додајте сечкан млад кромид или праз, малку црвена зачинска пиперка, со мешање кратко пропржете, па одозгора издробете сирење.
Или, во тава загрејте неколку лажици маст, додајте мелена зачинска пиперка (внимавајте да не ви изгори), а потоа додатоците бирајте ги во склад со тоа дали постите или не.
ТРАДИЦИОНАЛЕН РЕЦЕПТ ЗА КАЧАМАК
Потребни состојки: 1,5 литар вода, 1/2 лажица сол (или по вкус) и 650 г пченкарно брашно.
Постапка: во едно подлабоко тенџере ставете 1,5 литар вода. Ставете ја на оган да зоврие. Потоа додајте половина лажица сол и постепено истурете 650 г пченкарно брашно. Не го мешајте брашното, оставете како што е, на почетокот треба да биде како рид во водата.
По неколку минути направете дупка во средината со едно дрвено су-кало или дршка од дрвена лажица. Оставете да се вари на тивок оган. Ќе забележите дека брашното постепено ќе пропаѓа во водата. Кога целосно ќе пропадне под површината на водата, тогаш треба за првпат да се промеша.
Мешајте го качамакот 20-30 минути додека убаво да се разбие, па вадете го со лажица и ставајте го во поширока тепсија. По желба растопете маргарин, путер или маст и прелијте го качамакот. Секој во својата чинија си додава рендано сирење по желба.
За да добиете позрнеста структура, лажицата натопувајте ја во растопената маст и дробете ги парчињата на поситно, додека да ја добиете посакуваната структура. Деталите од целста постапка можете да ги погледнете во видеото ОВДЕ. Доколку имате ваш наќин на приготвување, споделете го во коментари.
