Вишиот научен соработник на Институтот за физика, д-р Марко Војиновиќ, даде совет како да се заштитите од удари на гром. Тој вели дека кога ќе започне грмотевицата, прво треба да направиме две работи.
На прашањето што прво треба да сториме кога ќе започне да грми, д-р Војиновиќ вели дека е многу важно да направиме две основни работи – да процениме колку далеку удира громот и соодветно да се засолниме.
– Две работи се основни, првата е да процениме колку е оддалечена грмотевицата од нас. Ако е доволно блиску, треба да се засолнете во затворен простор, во автомобил, зграда, куќа… и тоа колку можете побрзо, а никако да не останувате на отворен простор или да се засолнувате под крошната на некое дрво…
Одалеченоста на грмотевицата ќе ја процените врз основа на разликата помеѓу времето на појавување на блесокот и звукот на грмотевицата.
Ги броиме секундите од блесокот, и ако поминат повеќе од три или четири секунди, тогаш громот е далеку. Ако поминало помалку време, односно ако блесокот и звукот се непосредно едно по друго, тогаш е блиску – вели тој.
Тој додаде дека во случај кога не сме сигурни колку далеку удрил гром или не можеме да го видиме, секако мора да се засолниме во некој затворен простор и да бидеме внимателни, пишува НМД.мк
– Во некои случаи не може убаво да се види, па тогаш многу е тешко да се процени одалеченоста. Но во секој случај, ако не сме сигурни и ако се плашиме дека постои опасност, најдобро е да се заштитиме во затворен простор, објасни д-р Војиновиќ.
Сите метални предмети привлекуваат гром
На прашањето дали е точна приказната дека ако сме на отворен простор и ако клекнеме, тоа ги намалува шансите за удар на гром и дали треба да се ослободиме од некои предмети, Војиновиќ вели дека клекнувањето кога грми е „урбана легенда“.
– Клекнувањето е урбана легенда, не прави никаква разлика дали ќе бидете клекнати или сепак ќе стоите, ќе легнете… Сите метални предмети потенцијално привлекуваат молња, да речеме, електрично празнење од атмосферата и кој било метален предмет индицира електризирање на спротивниот пол и така го привлекува.
Затоа е паметно да се ослободиме од металните предмети што ги имаме со нас, а тоа вклучува и мобилен телефон, а исто така, да се оддалечиме од метални предмети ако сме се нашле покрај нив, објасни тој.
Тој исто така објасни дека бојата на молњата зависи од температурата на која се загрева воздухот. Најтоплите се светло сини, со карактеристични нијанси, но секоја грмотевици е подеднакво с мртоносна ако е доволно близу.
– Ретко се случува директен удар на гром во некој човек, но се случува истиот да „падне“ многу блиску. И кога тоа ќе се случи, кога ќе удри во било кој предмет, тогаш целата околина се наелектризирува.
Луѓето бегаат трчајќи, а електрицитетот сака да си замине по најкраткиот пат, низ најдобриот проводник. И тогаш, преку наелектризираното тло, низ нозете, доживуваме струен удар. Ако стоиме на едно место и не мрдаме, тоа нема да се случи, заклучува тој.
