Во нашето општетство често можеме да слушнеме кога некому ќе му се каже „Ти си нарцис.“ Да се биде нарцис се мисли на човек со позитивно мислење за себе, кој претерано се гледа во огледало или оној кој е голем фалбаџија. Стручните психолози советуваат секој да се запознае со карактеристиките на нарцисоидното однесување бидејќи тие се сѐ повеќе меѓу нас.
Нарцисоидното растројство на личноста се дефинира како зголемено чувство на самопочит и уникатност, сопствена важност. Луѓето со оваа состојба имаат тенденција да бидат во центарот на вниманието и често немаат срам при издигнување на врвот, без разлика кого ќе го „турнат“ на дното.
Луѓето со нарцисоидно растројство на личноста постојано бараат пофалби, восхит и внимание. Тие се преокупирани со впечатокот што го оставаат на околината. Во врските, тие можат да ги повредат другите, да ја срушат нивната самодоверба за да се чувствуваат супериорни.
Психологот Елинор Гринберг со години ги проучува нарцисоидните нарушувања и сфатил дека децата кои се воспитувани на одреден начин може да имаат поврзан ризик да станат нарцисоидни кога ќе пораснат.
Тој посочува дека односот родител-дете е од клучно значење уште од раното детство за менталниот развој, а има низа фактори кои можат да предизвикаат нарцисоидно нарушување кај детето во најмладите години.
„Најштетно е што детето не добива доволно внимание и љубов од родителите“, како што објаснува психологот. Тој забележува дека две крајности можат да бидат поттик за развој на нарцисоидно растројство на личноста.
Децата кои често биле запоставени од нивните родители имаат висок ризик да станат нарциси или нарцисисти кога ќе пораснат, а истото важи и за децата на кои им било сѐ дозволувано од страна на нивните родители.
Најчесто тоа е „златното“ дете во семејството, кое родителите често го издвојувале од другите деца, му попуштале, разгалувале и на овој начин го воспитувале.
„Децата кои не добиваат доволно внимание од нивните родители или кои добивале премногу од тоа имаат најголем ризик од нарцисоидно растројство на личноста бидејќи тие бараат внимание цел живот, а тоа влијае на нивните односи со другите луѓе.
Најмногу се фокусирани исклучиво на себе и на своите потреби, а им недостига емпатија и сочувство кон другите“, објаснува психологот.
КАКО НАВИСТИНА ИЗГЛЕДА НАРЦИСТ: На почетокот, оние кои се во љубовна врска со нарцист изгледаат нормални бидејќи нарцистот ги покажува своите емоции многу отворено и искрено и тоа е она што ги „држи“ во врската. Нарцистот во основа сака само да се забавува со вас и затоа престанува да покажува интерес за вас по некое време.
Ова е сосема очекуван редослед на настани, но сепак треба да се запрашате дали воопшто ве сака нарцисистот? Дали тој ја има таа способност? Само луѓето кои се испробале во емотивна врска со нарцист знаат како изгледа таа врска.
Оние кои биле жртви на нарцисистичко однесување сведочат дека нарцисистите на почетокот на врската ја имаат карактеристиката наречена “love bombing.“ Што значи всушност тоа? „Љубовното бомбардирање“ е еден вид емоционална злоупотреба каде што нарцисистот користи големи гестови за да манипулира со друга личност.
Тој може да ве „бомбардира“ со подароци, комплименти и наклонетост, но овие постапки не се направени од добрина. Во моментот кога се чувствувате како тој/таа да претерува со комплименти и други гестови или тие се случуваат прерано, е карактеристика на „љубовно бомбардирање“.
На пример: „Мислам дека си мојата сродна душа“ или „Конечно го најдов тоа што го барам“, „Те сакам“, зборови искажани на првиот или вториот состанок кои е навистина прерано да се слушнат. Ова се уште некои карактеристики на љубовното бомбардирање:
Тие ви даваат непотребни подароци, брзаат да ги „заклучат“ работите во врската, а со тоа да ве заклучат и вам, на пример со живеење заедно или потреба да не треба вие да работите, за тој/таа да обезбеди сѐ. Тие се секогаш достапни и бараат сè од вашето внимание.
Тие не можат да прифатат „не“ за одговор. Повеќе им се допаѓате кога сте сами, а вашите пријатели и семејството се лоши за вас и не ви мислат добро. Тие претерано ја пренесуваат својата љубов кон вас.
Постојано сте растргнати помеѓу вашата љубов и болката што ви ја предизвикува нарцисистот, сакате да заминете, но емоциите ве држат во врската и околу вас секогаш лебди прашањето дали партнерот ве сака. Ако ги прашате нарцисистите, тие ќе ве уверат дека си ги сакаат семејството и партнерите.
Да, нарцисистите се чувствуваат така, но всушност нивната љубов е секогаш насочена кон нив самите, според нивните потреби, очекувања и фантазии. Тие всушност се сакаат себеси, но живеат во илузија дека сакаат некој друг. Целта на нарцисистот е неограничено задоволство.
За нив врската со вас е игра од која сакаат да излезат како победници кои добро се забавувале. Нарцисистите обично се одлични манипулатори, па поради нивните комуникациски вештини, тие се способни да остават одличен прв впечаток на луѓето околу нив. Кога нарцисистите почнуваат да губат интерес за партнерот?
Кога чувствуваат дека ја добиваат својата игра. Нарцисите ја мразат ранливоста, ја сметаат за своја слабост и затоа не сакаат да се доведат во ситуација да страдаат. Поради сето ова тие речиси никогаш не остануваат во врски подолги од пет месеци.
Како нарцисите ја дефинираат љубовта, а како другите луѓе ја дефинираат љубовта? Љубовта е романса, љубовта е кога сакаш добро за другите, кога знаеш каков човек е и не сакаш да го промениш, го сакаш таков каков што е. Љубовта е заедница, љубовта е посветеност.
Нарцистите не се способни за ова, не можат да ги разберат другите. Кај нарцисите има неколку пречки за искрената љубов: 1. Не се гледаат јасно ниту себе, ниту другите 2. Тие се број еден, другите луѓе не ги интересираат 3. Се преценуваат себеси 4. Не можат нормално да комуницираат, сакаат комплетна контрола
Дали нарцистите можат да покажат љубов?
Да, но нивната љубов е условена. За да знаете дали ве сака некој нарцист, мора да го разберете. Понекогаш тоа ќе биде на ваша штета, но само запрашајте се дали сте ценети во таа врска, дали сте мотивирани, почитувани и сакани. Тоа е она што е важно.
ПРОЧИТАЈТЕ СЛЕДНО: Дали сте жртва на нарцистичко злоставување? Како се однесува партнерот со вас – одговорете на прашањата – ОВДЕ