Нарцисистите покажуваат еден специфичен знак, а психолозите советуваат што да направите ако го забележите…
Скриените манипулатори меѓу нас – Како да ги препознаеме и да се заштитиме?
Сите сме слушнале за нарцисизмот, но што всушност значи да се биде нарцисист и како овие личности можат да влијаат врз нашите животи?
Нарцисоидното растројство на личноста (NPD) е посложено од обична суета или самодоверба – тоа е длабоко вкоренет начин на однесување што често остава емоционални лузни кај оние што ќе се најдат во нивна близина, пишува НМД.
Во овој текст ќе навлеземе во суштината на нарцисизмот, ќе откриеме како да ги препознаеме, кои се нивните манипулативни тактики, како се чувствуваме кога сме во нивни „канџи“ и што советуваат психијатрите за да се ослободиме од нивното влијание.
Што се нарцисистите и како настануваат?
Нарцисистите се личности со претерано чувство за сопствена важност, длабока потреба за восхит и недостаток на емпатија кон другите.
Иако на површина може да изгледаат шармантни, самоуверени и привлечни, зад оваа маска често се крие кревка самодоверба што бара постојано потврдување од околината.
Според психолозите, нарцисизмот може да настане од комбинација на генетски фактори, воспитување и животни искуства.
На пример, прекумерно разгалување или, обратно, емоционална запоставеност во детството може да доведат до развој на нарцисоидни црти.
Овие личности учат дека светот треба да се врти околу нив, а кога тоа не се случува, често реагираат со манипулација или агресија, пишува НМД.
Како да ги препознаеме нарцисистите?
Препознавањето на нарцисист не е секогаш лесно, особено на почетокот, кога тие често се претставуваат како идеални партнери, пријатели или колеги.
Еден од клучните знаци е нивната потреба за контрола и восхит. Нарцисистите често зборуваат за себе, ги преувеличуваат своите успеси и очекуваат постојана пофалба.
Тие можат да бидат претерано шармантни во почетокот (познат феномен како „love bombing“), но штом ќе почувствуваат дека ве „освоиле“, нивното однесување се менува.
Други знаци вклучуваат недостаток на емпатија, тенденција да ги омаловажуваат другите за да се чувствуваат супериорно и претерана реакција на критика.
Како манипулираат нарцисистите?
Нарцисистите се мајстори за манипулација, а нивните тактики често се суптилни, но длабоко штетни.
Една од најчестите техники е емоционално повлекување – тие намерно ја ускратуваат својата наклонетост или внимание за да ве натераат да се чувствувате несигурно и зависно од нив.
Други методи вклучуваат „stonewalling“ (игнорирање или молчење), гаслајтинг (правејќи ве да се сомневате во сопствената реалност) и изненадувачки исчезнувања без објаснување.
Овие однесувања не само што создаваат емоционална болка, туку можат да активираат делови од мозокот поврзани со физичка болка, според истражувањата, пишува НМД.
Како се чувствуваме кога сме во рацете на нарцисист?
Да се биде во близина на нарцисист може да биде емоционално исцрпувачки.
На почетокот може да се чувствувате како да сте на врвот на светот поради нивното интензивно внимание и ласкање, но многу брзо тоа се заменува со чувство на збунетост, несигурност и празнина.
Нивните постојани „топло-ладно“ игри можат да ве натераат да се сомневате во себе, да се чувствувате недостојно и да копнеете за нивното одобрување.
Со текот на времето, ова може да доведе до анксиозност, депресија и губење на самодовербата.
Совети од психијатри: Како да се спасиме од нарцисистите?
Психијатрите нудат неколку клучни стратегии за справување со нарцисистите и ослободување од нивното влијание:
1. Поставете цврсти граници: Нарцисистите не ги почитуваат границите, па затоа е важно да бидете јасни и доследни во вашите очекувања. Не дозволувајте да ве вовлечат во нивните игри.
2. Планирајте безбеден излез: Ако сте во врска со нарцисист, подгответе стратегија за напуштање. Осигурете се дека имате финансиска независност, правна поддршка и мрежа на луѓе што ве поддржуваат.
3. Фокусирајте се на себе: Кога нарцисистот почнува да се повлекува емоционално, искористете го времето за да се грижите за себе. Медитација, вежбање и дружење со блиски луѓе можат да ви помогнат да ја вратите самодовербата.
4. Едуцирајте се за нарцисизмот: Колку повеќе знаете за нарцисоидното растројство, толку подобро ќе можете да ги препознаете манипулативните тактики и да се заштитите.
5. Барајте стручна помош: Терапијата може да биде одличен начин да ги обработите емоциите и да научите здрави механизми за справување со последиците од врската со нарцисист.
Животот со нарцисист може да биде болно искуство, но со правилна стратегија и поддршка, можно е да се ослободите и да изградите подобра иднина.
Препознавањето на знаците, поставувањето граници и инвестирањето во сопственото ментално здравје се клучни чекори кон заздравување, пишува НМД.
На крајот, вистинските врски се базираат на меѓусебно почитување и автентичност – нешто што нарцисистите никогаш не можат вистински да го понудат.
