Остеопорозата претставува болест на коските односно нивната кршливост и порозност се јавува како резултат на намалување на густината на коските. Кревките и порозни коски стануваат почувствителни на физички трауми како што се падови и у-дари.
Остеопорозата е болест кога коските ја губат својата нормална цврстина и стануваат склони кон кршење и при благи падови. Коските со текот на годините стануваат сунѓерести и лесно кршливи.
Меѓу другото, количината на калциум, која игра многу важна улога во структурата на коските, се намалува. Пациентите со остеопороза до првите фрактури на коските обично не знаат дека страдаат од оваа болест. Остеопорозата уште се нарекува и ”тивка пандемија на организмот.”
Структура на коските
Коските се составени од коскена срцевина и коскени клетки. Коскената срцевина е организирана во вид на мрежа и е составена од испреплетени нишки од колагенски влакна. Калциумот и фосфорот се составен дел од овие нишки.
Токму овие два минерали им даваат на коските цврстина и отпорност против механичко оштетување. Коскената срцевина им дава еластичност на коските, а коскените клетки учествуваат во структурата и регенерацијата на коскената срцевина.
Коските се исклучително динамични органи каде што постојано се одвиваат процесите на градење, распаѓање и регенерација и во која насока ќе се движат овие процеси зависи од квалитетот и квантитетот на коските.
Обновување и минерализација на коските се контролира од хормоните естроген, тестостерон и калцитонин, минералите како калциум и фосфор, и витамините Д, Ц и К. Големо влијание има и околината како и начинот на живот.
За превенција од остеопороза и одржување на цврстината на коските колку е можно повеќе, се препорачува воведување на здрава исхрана базирана на витамини од групата К, секојдневна физичка активност и поминување повеќе време во прошетка на сончева светлина.
Нарушената рамнотежа во рамките на овие активности доведува до фактот дека постои ризик од распаѓање или деминерализација на коските и доведува до развој на хронична болест позната како остеопороза.
Остеопорозата е болест која се карактеризира со намалување на коскената маса, нарушување на коскената структура, што резултира со недостаток на минерализација на коските, односно намалување на јачината и еластичноста и зголемена можност и фреквенција на фрактури.
Колковите, прешлените и долниот дел на подлактицата се најчестите места на фрактури. Кај пациенти со остеопороза, покрај фрактури на коските при паѓање, карактеристични се и фрактури на прешлените.
Коските се ронат на мали парчиња поради неможноста да се носи тежината на телото. Ваквите фрактури доведуваат до силна и хронична болка во ‘рбетот и долниот дел на грбот, губење на висината и на крајот до деформитети и попреченост.
Оваа болест обично ја поврзуваме со стари лица. Карактеристично е за „третата доба од животот“, а почесто се јавува кај жени. Околу 75 милиони луѓе во светот страдаат од оваа болест, а се проценува дека во Македонија таа бројка достигнува околу 120 илјади жени. Поради неправилниот начин на живот се проценува дека бројот на пациенти во светот ќе се зголеми двојно во наредните 50 години.
Симптоми на остеопороза
Симптомите на болеста можат да останат скриени со години. Во повеќето случаи, болеста се открива по скршеница. Секоја коска во телото може да произведе различен симптом. Болката во областа на ‘рбетот, најчесто во долниот дел на’ рбетотот, е знак дека прешлените се слаби. По неколку години, може да доведе до силна и хронична болка во грбот, како и губење на тежината.
Кога некое лице ќе се разболи од остеопороза, фрактурите обично се јавуваат за време на секојдневните активности. Така, честопати ќе слушнете дека постарите лица ги скршиле колковите при пад на лизгав мраз за време на зимата или при извршување на секојдневните физички активности. Самата траума не мора да биде воопшто силна. Коските се кршат и при најслаб удар од што се толку ронливи.
Третман за остеопороза
Би било добро вашата исхрана да биде богата со калциум, фосфор и витамин Д. Исто така, храната што го зачувува нивото и ефектот на естроген (како сојата) и семките од тиква треба да бидат на вашето дневно мени.
Внесувањето калории треба да се контролира, бидејќи прекумерната тежина дополнително ги оптеретува коските. Редовната физичка активност на порана возраст може значително да ви помогне подоцна во животот.
Доколку ви дијагностицираат остеопороза, физичката активност е пожелна, дури и неопходна. Лесните прошетки или пливање ќе ви помогнат, како и специфичните вежби препорачани од физијатар, за зајакнување на скелетниот систем.
Умереното сончање и зголемен внес на омега – 3 масни киселини значително ќе ви помогнат во борбата против оваа болест. Важно е да се консумираат млеко и млечни производи, бидејќи млекото е напиток што се смета за чувар на коските, поради количината на калциум и фосфор.
Третман на остеопороза со сурова храна
Вашиот лекар може исто така да препорача јадење сурова храна и да ви го открие овој метод за лекување на остеопороза. Свежата храна ги надополнува потребните хранливи материи, односно тие подобро се апсорбираат од цревата отколку кога јадеме цврста храна.
Докажано е дека оваа диета е добра и во лекувањето и за други хронични болести, но исто така е корисна и кога треба да се зајакне скелетниот систем. Со практикување на оваа диета за остеопороза, се избегнуваат адитиви и конзерванси, индустриски преработена храна, непотребни шеќери и сол, пестициди, хормони и други хемикалии кои му штетат на организмот.
Исто така, се препорачува да се подготвува смути од сурово овошје и зеленчук. Се верува дека луѓето со остеопороза треба да консумираат секојдневно смути, бидејќи е одлично во борбата против остеопорозата. Богато е со калциум, кој лесно се апсорбира во коските.
Куркумата како лек за остеопороза
Куркумата или „индиски шафран“ како што уште се нарекува, содржи куркумин, состојка која е главен извот за лековити својства на куркумата. Се смета за природен антибиотик, аналгетик, ефикасен е против бактерии, габи и вируси, а богат е и со антиоксиданти, а често се препорачува и кај луѓе кои имаат рак.
Медицината докажа дека куркумата е одличен лек за болни зглобови и коски, а исто така е идеален за зајакнување на коските и зголемување на нивната флексибилност. Може да го користите како зачин во скоро сите јадења, може да подготвите кари од куркума, но ако не ви се допаѓа неговиот специфичен вкус, можете да го пробате во комбинација со млеко.
Подобра опција е да консумирате корен од куркума, бидејќи куркуминскиот прав има погорчлив вкус. Сварете еден корен од куркума од околу 2,5 цм во 250 мл млеко околу 15 минути или додека млекото не почне да врие. Потоа извадете го од шпоретот, процедете го и пијте го напитокот додека е сè уште топол.
Исто така може да подготвите паста од куркума. Околу една четвртина чаша ставете куркума во прав и измешајте со околу 2,5 чаши вода. Гответе на тивок оган додека конзистентноста не стане густа како мед. За време на готвењето, смесата може да стане сува, а во тој случај додадете уште малку вода.
Кога пастата ќе ја добие посакувана густина, тргнете ја од оган и оставете да се излади, а потоа пренесете ја во стаклени тегли кои претходно сте ги стерилизирале. Пастата може да стои во фрижидер најмногу еден месец. Можете исто така да користите паста од куркума со млеко.
Така ќе добиете златно млеко од куркума: само промешајте една лажичка од златната паста со една чаша млеко, додадете лажичка масло од бадем или лажичка маслиново масло (ако немате паста, додадете ¼ лажичка куркума). Убаво измешајте сè, па загрејте до вриење и испијте го златниот еликсир.
Природни рецепти за третман против остеопороза
За третман на остеопороза на колкот, за најдобри билки се сметаат: коприва, ајдучка трева, кантарион, жалфија, пискавица, смрека, рузмарин, бреза, жалфија и борови иглички.
Кај остеопорозата на рамената и долниот дел на грбот, корисни се следниве: цвет од див костен, бреза, лист од орев, јоргован, нане, пелин, амброзија, борови иглички и ела.
Мешавини од чај
Измешајте коприва, ајдучка трева и амброзија, а потоа земете 6 лажици од овие билки и прелијте ја со еден литар врела вода. Оставете ја смесата да отстои, а потоа поделете 2 чаши чај за консумирање трипати дневно. Лажица полен од пчели може да се додаде во чајот.
Чај од ајдучка трева
Познатата германска билкарка Марија Требен препорачува употреба на ајдучка трева за остеопороза. Имено, подгответе чај од ајдучка трева на стандарден начин.
Подгответе бања со ајдучка трева
Наполнете ја кадата така што срцето ќе е над нивото на водата, а потоа додадете 200 г амброзија. Седете во бањата најмалку 20 минути и повторете ја постапката уште еднаш во текот на месецот.
Користете јаболков оцет
Се покажа дека јаболковиот оцет е ефикасен во борбата против остеопороза. Секое утро мешајте 2 лажички јаболков оцет во чаша вода и додадете лажичка мед. Пијте пред појадок.
Листови од зелка
Листовите од зелка исто така можат да помогнат против остеопорозата. Загрејте ги свежите листови од зелка малку, потоа нанесете ги на болното место и врзете ги со еластичен завој или памучна крпа. Зелката содржи многу бор, што природно го зголемува естрогенот во крвта.
Семето од пискавица е одлично за лекување на остеопороза
Меленото семе од пискавица е добро во лекувањето на остеопороза. Мелење на семето што е можно поситно, додека не добиете прашок, а потоа измешајте со варено млеко додека не добиете паста. Кога ќе се олади пастата, намачкајте ја на болното место и прицврстете со памучна крпа. По 2 часа, измијте со обична вода.
Медот и лененото семе како природен лек за остеопороза
Античките Грци ја лекувале остеопорозата со мешавина од природни состојки. Ви претставуваме рецепт што можете лесно да го подготвувате и консумирате секој ден за борба против остеопорозата.
Потребни ви се 10 лажици ленено семе, 5 лажици мелено семе од сусам, 5 лажици мелени семки од тиква, 5 лажици мелени семки од сончоглед, 5 лажици мелени зрна пченица, 3 лажици суво грозје и 1 кг мед.
Истурете ги сите состојки во сад и измешајте ги со дрвена лажица или мешалка. После тоа, смесата се чува во стаклени тегли, а се консумира по една лажичка пред појадок и пред ручек.
Коска од риба
Наполнете големо тенџере со вода (околу 2 литри), а потоа додадете ги коските од риба што останале од вашиот оброк. Најдобро е коските да бидат поголеми, но ако се помали, треба да се завиткаат во газа. Во зовриена вода ставете ги коските да се варат околу половина час.
За тоа време, исечкајте половина до една главица зелка, лисја од глуварче, коприва, јаглика, туш и дуња. Додадете ги во водата, па варете додека да омекнат билките, а потоа зачинете со малку сол или бибер. Кога ќе тргнете од оган, убаво процедете и отстранете ги сите коски, па јадете ја оваа супа.
Мед и алое вера за остеопороза
Сомелете свеж лист од алое вера (околу 400 г) и измешајте го со 600 г домашен мед, а потоа консумирајте ја оваа смеса секој ден, една лажичка по трипати на ден, по можност пред оброк.
Сусамот како лек против остеопороза
Користете семе од сусам или масло од сусам дневно во вашата исхрана, бидејќи е богато со селен, магнезиум, калциум, бакар и манган. Потопете една лажица семе од сусам во чаша јогурт секоја вечер и оставете ја да отстои преку ноќ. Пијте наутро на празен стомак и повторувајте ја постапката секој ден.
Измешајте 2 лажици сусам, 4 лажици мед и 25 капки маслиново масло. Наутро земете лажичка од оваа смеса со цитрусен сок. Терапијата се изведува 90 дена, по што е потребно да паузирате еден месец, а потоа да започнете од почеток со диетата.
Целер
Обидете се да го направите коренот од целерот редовен гостин во вашите супи или чорби. Направете чај од лисја од целер со истурање 40 г лисја од целер со литар врела вода и варете уште неколку минути, потоа тргнете го од оган и оставете го да стои покриен додека не се олади. Чајот се цеди и се пие во текот на денот.
Глуварче
Измешајте 50 г лист од глуварче, бел слез, 30 г имела и лист од жалфија, а потоа истурете лажица од оваа смеса со половина литар зовриена вода. Оставете половина час да стои покриено со капак. Исцедете го пијалокот и пијте неколку пати во текот на денот, пред јадење, на празен стомак.
Вежби за остеопороза
Физичката активност е неопходна за време на третманот на остеопороза, бидејќи ќе ги зајакнете скелетниот систем и мускулите. Пешачете колку што можете повеќе секој ден. Пешачењето влијае и на вашиот кардиоваскуларен систем, го зајакнува имунитетот и благотворно делува на коскениот систем и зглобовите.
Бидете внимателни за време на вежбањето за да не изгубите рамнотежа и да не се повредите. Ви претставуваме неколку вежби кои ќе ви помогнат да ја подобрите вашата состојба при остеопороза. Оваа вежба може да се направи на неколку начини. Исправете го грбот, раширете ги нозете во ширина на рамената и кренете ги рацете.
Свиткајте го горниот дел од телото наназад и наведнете се колку што можете повеќе. Не претерувајте, бидејќи може да се појават повреди на ‘рбетниот мозок. Држете ја оваа позиција околу 5 секунди и нежно вратете се во првобитната положба. Повторете ја вежбата трипати.
Ако зглобовите ви се слаби, оваа вежба може да се направи и со малку свиткани колена. Ако правите вежба во близина на ѕид, можете да се обидете да посегнете по ѕидот со рацете, но бидете внимателни додека ги изведувате овие вежби.
Сквотите се прават на сличен начин и подобро е да се прават исто така со потпора на ѕид. Ова ќе ви обезбеди сигурност од можни падови, но и правилна положба на ‘рбетот за време на вежбање. Застанете до ѕидот. Раширете ги нозете во ширина на колковите и свртете ги прстите нанадвор.
Кренете ги рацете високо, а потоа полека спуштете се на половина како да седнувате на столица. Направете 2-3 повторувања, а потоа вратете се во првобитната положба. Движењата изведувајте ги пополека.
Свиткувањето на страна исто така е доста корисно. Заземете исправена положба, а потоа нежно поместете ја тежината на телото на десната нога и свиткајте ја и спуштете се, така што десната нога е свиткана на коленото, а левата е исправена.
Горниот дел од телото треба да биде исправен. Останете во таа позиција 8 секунди, а потоа полека вратете се на почетната позиција и останете во неа 3 секунди, а потоа повторете го истото на левата нога. Вежбата се прави трипати на секоја нога. Оваа вежба исто така ќе ви помогне многу при проблеми со движењето.
Вежба со скокови
Застанете на вашите прсти и скокнете. Внимавајте потпетиците да не ги допирате на подот. Не скокајте премногу брзо. Повторете до 10 скокови на почетокот, а потоа зголемете до 50 скокови дневно. Не би било лошо да се обидете и да прескокнете препрека, но само доколку немате вештачки колк, вештачки зглоб или ако ги изведувате овие вежби со големо внимание и со совет од лекар.
Користете еластични ленти за вежбање
Завиткајте ги лентите околу тупаниците, помеѓу палецот и показалецот. Ставете ја дланката во висина на градите, а со дланката на другата рака, влечете ја лентата на спротивната страна без да го одделите лактот од телото. Притиснете додека раката не биде целосно исправена. Повторете 10 – 15 пати. Текстот за НМД.мк го напиша Мартина Христовска.
