На темата „изневерување“ и причините поради кои доаѓа до оваа зачестена појава, се осврна д-р Владимир Мишиќ, психолог и психотерапевт.
Во оваа статија ќе зборуваме за измама во врските и бракот. Изневерувањето е честа појава во врските и браковите и е честа причина за доаѓање на психотерапија. Досега имавме голем број клиенти кои доаѓаа кај нас поради измама.
Практиката покажува дека и мажите и жените се подеднакво склони кон измами. Обично личноста која е изневерена доаѓа на терапија, понекогаш доаѓаат и двајцата партнери доколку сакаат да се помират и да ги решат проблемите во бракот или врската.
Понекогаш партнерите се доаѓаат заедно затоа што сакаат да ги расчистат работите, да си кажат што сакаат пред да одлучат да се разведат или разделат. Обично партнерите доаѓаат на терапија затоа што сакаат да слушнат проценка и професионално мислење на стручна и пред сè неутрална личност.
Како се чувствува измамен човек?
Измамениот човек често се чувствува повреден, лут, депресивен, очаен, има психосоматски тегоби, несоница и други симптоми на стрес. Вообичаено, првата реакција на откриената измама е неверување и шок, проследено со фаза на лутина и на крајот фаза на разочарување, која понекогаш завршува со разделба, а понекогаш со помирување.
Може ли да има помирување по изневерувањето?
Дали воопшто ќе дојде до помирување зависи од многу фактори, како што се: мотивацијата да се спаси врската или бракот, подготвеноста за искрена комуникација и решавање на проблемите, подготвеноста за извинување и покајание, подготвеноста за промена итн.
Кое е значењето на изневерувањето во брак или врска?
Измамата е чин на рушење на довербата. Партнерот кој изневерил ја изгубил довербата на другиот партнер. Таа загуба е тешко да се надомести, бидејќи довербата се стекнува постепено и се уништува многу лесно.
Често е полесно да се прости мамењето отколку да се обнови срушената доверба. Проблемот со тоа е фактот што луѓето кои се склони кон изневерување во љубовните врски често се склони кон други форми на лажење и нечесност.
Кој е склон кон изневерување во врска или брак?
Постојат две групи на луѓе кои се склони кон измами. Првиот тип се луѓе кои имаат проблем со емоционална поврзаност поради страв од „врзување“ (обично се незрели луѓе) или луѓе кои немаат капацитет за поврзување (луѓе кои имаат едно од нарушувањата на личноста, најчесто, гранични, нарцисоидни или некоја форма на психопатија).
Луѓето кои имаат страв од врзување најчесто влегуваат во површни емотивни врски, не се врзуваат и најчесто избираат луѓе слични на себе.
За нив, измамата претставува нова авантура и на тој начин таквите личности се самопотврдуваат, докажувајќи си дека се привлечни, посакувани, а тоа е форма на компензација за сопственото чувство на его анксиозност (популарно познато како чувство на инфериорност) и чувството на внатрешна празнина.
Луѓето кои немаат капацитет да се врзуваат постојано ги изневеруваат своите партнери бидејќи таквите не се способни ни за љубов и подлабока емотивна врска. Таквите личности најчесто се склони кон промискуитет, па дури и кон ризични облици на однесување.
Друг тип на личност која врши измама е т.н „нормални луѓе“. Најчеста причина за изневерување кај оваа група на луѓе е хроничното незадоволство во врската или бракот.
Повеќето луѓе не изневеруваат само затоа што виделе некој помлад, попривлечен, поинтересен или позабавен, туку затоа што имаат проблем во сопствената врска или брак за кој сметаат дека ги „задушува“, ги прави незадоволении, фрустриран и осамени.
Затоа, измамата најчесто не настанува како резултат на случајна прилика што му се појавила на некоја личност, туку обично луѓето кои изневеруваат самите бараат такви можности.
Хроничното незадоволство во врската или бракот настанува како резултат на акумулирани, нерешени и замрзнати конфликти, недостаток на комуникација, хроничен гнев и разочарување, постојани расправии и несогласувања, cексуални проблеми итн.
Која е најчеста причина за изневерување во брак или долга врска?
Кога човек е долго време во врска или брак и не ги решава проблемите со партнерот, доаѓа до осаменост, фрустрација, хронично незадоволство, па дури и заладување на врската. Таквата осамена и незадоволна личност бара задоволство, внимание или cексуално задоволство на друго место, надвор од врската, надвор од бракот.
Ова е најчестиот мотив за некој да почне да покажува интерес за други луѓе, најчесто луѓе од неговата непосредна околина (најчесто на работа, соседство и сл.) или едноставно активно бара друга личност на Интернет или се среќава со нив во ноќните излегувања.
Како реагираат оние кои биле изневерени кога ќе го откријат тоа?
Многу сопружници и луѓе во долга врска се изненадени и шокирани кога ќе дознаат дека се измамени, не сфаќајќи дека нивната врска или брак е долго време во криза, дека има многу нерешени проблеми и дека долго постоело отсуство на меѓусебна конструктивна комуникација.
Некои луѓе се во брак дваесет години кога едната страна случајно ќе дознае дека мажот или жената ги изневеруваат дури десет години. Некои имале повеќе авантури и врски во бракот од некои кои не се во брак.
За некои, изневерувањето и повремените cексуални авантури претставуваат форма на бегство од реалноста, бегство од проблеми, cексуално задоволство што не можат да го добијат дома, потрага по внимание или восхит што не го добиваат дома итн.
Најчести мотиви за измама
Осаменоста во бракот или врската често може да биде мотив за барање внимание и авантура настрана.
Луѓето кои работат многу и најчесто отсуствуваат физички и психички, луѓето кои премногу се занимаваат со децата и ги занемаруваат потребите на партнерот, луѓето кои поминуваат лошо време со партнерот често можат да придонесат за чувството на осаменост, отфрленост и недоразбирање кај другиот партнер.
Доколку таквата ситуација трае долго и не постои начин да се реши преку комуникација и изнаоѓање компромис, личноста која се чувствува осамено може да почне да се интересира за други жени/мажи.
Чест мотив за изневерување може да биде хроничното отсуство на cексуални односи во врската или бракот. Нема cексуални односи бидејќи еден од партнерите има cексуален проблем кој не може да го реши. Другиот партнер се обидува да помогне, но нема соработка од другата страна.
Некои луѓе остануваат во врска или брак иако веќе не се емотивно врзани за партнерот, но остануваат поради страв од осаменост, некои придобивки, деца итн.
Личноста формално е во врска, но не емотивно и чека прилика да изневерува, како импулс да излезе од врската или да ја олесни монотонијата на брачниот живот со личност која повеќе не ја сака.
Еден од мотивите за изневерување може да биде одмаздата. Еден од партнерите изневерил и бил фатен во тоа или само се посомневале, а сега другиот партнер сака да се одмазди и се одмаздува на ист начин.
Во овој случај се работи за изразување на лутина, револт, за личноста да се чувствува помалку повредена. Иако на прв поглед изгледа дека изневерениот изневерува за да ја врати нарушената рамнотежа, овој вид одмазда не му носи трајно задоволство на оној што изневерува, ниту пак го намалува чувството на повреденост и болка.
Прекумерната љубомора и посесивност може да доведат до изневерување. Посесивна личност го контролира својот партнер и го крши неговото право на слобода.
Таквите личности можат да бидат и агресивни. Ова води до акумулација на гнев и незадоволство кај другиот партнер што може да резултира со изневерување што се смета како одмазда за контролирањето или начин за излегување од лоша врска или брак.
Како да препознаете дали партнерот ве изневерува?
Многу клиенти користат софистицирана технологија за да најдат докази дека нивниот партнер ги изневерува.
Денес, достапни се различни апликации за паметни телефони и компјутерски програми кои можат да се инсталираат на телефон или компјутер и да следат што правите, пишувате или разговарате без лицето да може да забележи.
Мое мислење е дека многу полесно е да откриеш дали партнерот те изневерува со тоа што ќе бидеш присутен и во контакт со него, така што ќе покажеш интерес за него и неговото однесување кон тебе.
Најчестите знаци дека вашиот партнер ве изневерува се:
1. Често отсуство од дома и/или избегнување да се гледате.
2. Често излегување или останување на работа, чести изговори и „непредвидени околности“ кои бараат од него/таа да излезе од дома.
3. Долги телефонски разговори со луѓе кои не ги познавате, чести СМС преписки или преписки на Skype, Facebook итн.
4. Намалена фреквенција на cексуални односи, одбивање на cексуални односи или појава на некои нови облици на однесување во cексот кои вашиот партнер досега не ги практикувал, cексуални инфекции и болести.
5. Зачестени расправии, лутина, мрморливост без некои позначајни причини.
6. Ментално отсуство, зборуваш, а партнерот не те слуша, тој е отсутен во мислите и знаеш дека не е поради работа или некој друг проблем.
7. Емоционално ладење, намалена комуникација и незаинтересираност за заедничко поминување време.
8. Почесто средување, купување нова облека, особено ако личноста не е склона кон тоа и ако тоа не го правела често во минатото.
9. Еуфорично и добро расположение кое не го поврзувате со никакви актуелни случувања.
10. Грандиозност, ароганција, зголемена „самодоверба“, ароганција.
11. Лажење, мистериозност.
Веројатно има повеќе симптоми, но овие се најчестите. Што можете да направите за да спречите измама да се случи:
1. Со партнерот комуницирајте искрено и конструктивно за сè.
2. Решавајте ги проблемите во врската и бракот наместо да ги игнорирате или избегнувате.
3. Негувајте и подобрете го вашиот cексуален живот.
4. Бидете активен организатор на квалитетен начин на поминување време со партнерот.
5. Не го контролирајте премногу партнерот, не ја задушувајте неговата/нејзината слобода.
Можеме ли да го спречиме партнерот да не нè изневерува или да не нè остави?
На крајот треба да се каже дека секој е слободен човек кој има право слободно да одлучува. Ако некој цврсто решил да го изневерува партнерот, ништо и никој не може да го спречи во тоа.
Ако е така, зошто некој би го/ја спречил на прво место? Можете да гледате на тоа вака: ако некој ве остави и сте дале сè од себе, не сте биле пасивни во врската, сте се обиделе врската да функционира, тогаш не сте вие криви, тогаш таа личност не ве ни сакала.
А ако некој не те сака, ти го прифаќаш, колку и да ти е болно, затоа што љубовта на друга личност не можеме ниту да ја молиме, да ветиме, ниту да купиме, туку само да ја добиеме како подарок од срце.
Значи, ако сте изневерени, не мора да бидете депресивни, очајни, лути и повредени бидејќи ако сте искрени со себе ќе бидете само тажни и незадоволни. Никаде не пишува дека мора да бидете само со одредена личност во врска или брак и дека од таа личност зависат вашата судбина, ментално здравје и среќа.
Вашата љубов и вашето срце не се исклучиво резервирани за одредена личност. Д-р Владимир Мишиќ, психолог и психотерапевт.
