Во едно од неговите предавања во Ниш во 2014 година, проф. доктор Владета Јеротиќ се осврна на повеќе теми кои се однесуваат на машко-женските односи, родителството и бракот.
Владета Јеротиќ ја посвети својата долгогодишна работа на истражување за бракот, семејството и развојот на детето. Неговите теории често се цитираат кога се покренуваат овие теми. Некои од неговите мисли многумина ги сметаат за традиционални и тешко издржливи во денешно време, меѓутоа, мудроста на познатиот психијатар сепак ќе им помогне на многу луѓе со нивните сомнежи кога станува збор за создавање семејство.
СТРАВ И БРЕМЕНОСТ
Владета го раскажа чувството на страв што понекогаш се јавува кај жените уште пред бременоста, што има пресудно влијание врз развојот на бебето и доењето. Притоа, тој истакна дека по тешките породувања се раѓа дете со чувство на страв, кој може да остане трајно.
Тој вели дека ако жената долго време се плашела пред да се омажи, треба да се обиде некако да го ублажи или излечи тој страв пред бременоста, бидејќи пренаталната психологија покажала дека стравот на жената се пренесува на плодот, а тој почнува да се плаши уште во утробата. И после тој страв влијае на млекото.
Јеротиќ верувал дека треба да се дои и дека мајчиното млеко нема замена. „Сепак, тажно е кога не доите, што не значи дека нешто нема да биде во ред со тоа дете, но му треба мајчино млеко. Дури и во Америка, со сета своја наука, не успеаја да создадат замена достојна за мајчиното млеко“, рече тој.
„Она што жената го чувствува додека носи дете е доста важно, а тука е важен и таткото. Да, жената раѓа, носи и дои и порано се сметаше дека е единствената што е важна. Но, веќе не е така и не треба да биде така. Детето треба подеднакво да биде посакувано и од мажот и од жената. Не е добро ако само еден, а можеби и никој од нив не го сака тоа дете, а детето е зачнато“, изјави Јеротиќ.
СТРАВ И БРАК
Иако не се карактеризираше како моралист, Владета при посетата на Ниш во 2014 година истакна дека не треба жената да остане бремена пред брак.
„Тоа не е добро затоа што или нема да има брак или ќе има принуден брак. Така мажот ќе рече „ме уценуваше со дете. Стравот постои и кај мажите и кај жените. Се чини дека мажите повеќе се плашат. Затоа што жените повеќе не се покорни како што биле пред многу години.
Па, мажите мислат: „Мајка ми била покорна на татко ми и ништо не ѝ недостасувало. Па, сега оваа мојова нема да биде покорна, туку бара еднаквост.“ Не еднаквост затоа што не сме еднакви. Секое дете се раѓа различно, дури и идентични близнаци. Па, секој отпечаток од прст е различен.
Зошто не уживаме во таа различност и сакаме да гледаме поле полно со различни цвеќиња и шарено виножито? Сакаме сè црно или бело, а измеѓу има широк спектар на бои. И децата се различни“, вели академикот и еден од највлијателните психијатри.
Тој истакна дека верува во женската еманципација и голем напредок, што е неизбежно, но дека, за жал, машкото балканско его сè уште тешко го прифаќа и го вклопува во неговиот поглед кон жената во семејството, која не може да функционира без меѓусебно почитување.
„Послушни од љубов треба да бидат и мажот и жената, еден на друг. А каде ќе прифати балканецот да не е глава на куќата како што беше порано? И нема главен. Бог ги создал мажот и жената да се надополнуваат, а не жената да биде покорна. Жените ги кренаа главите и сѐ заврши засекогаш. Нема враќање назад. И не знаеме што ќе се случи во иднина.”
НЕЗАВИСНОСТ НА ДЕЦАТА
Владета во текот на долгогодишното истражување посвети особено внимание на најраниот развој на децата и важноста што ја имаат родителите во тој период. Тој нагласи дека детето е слабо првите три години и дека мора да биде со родителите, не само со еден од нив. Но, секако треба да се пофалат и оние мајки и татковци кои воспитале дете без другиот родител, дури и ако неговото стручно мислење е дека тоа не е добро.
Еден од неговите омилени примери што сакал да ги сподели со мајките е токму оној што го научил од примерот на швајцарските родители:
„Научив дека во Швајцарија, Швајцарка завршува факултет, да му покаже на сопругот дека и таа може, а потоа првите три години да им ги посвети на децата. Психолозите велат дека првите три години се клучни за формирање на карактерот на детето.
Со други зборови, тој смета дека образованието е неопходно, и дека мажот не треба да се третира само како извор на приход. Нагласува и дека сопружните треба да се грижат за партнерот и да ја негуваат љубовта во бракот, бидејќи: „Децата треба да си одат од дома“, изјави познатиот психијатар.
За разделбата што се случува кога е време за градинка и училиште, Јеротиќ вели дека разделбата е корисна, но по третата година. Тој зборуваше и за обврските што треба да ги има детето на 3 години:
Всушност, процесот зависи првенствено од родителите. Тоа се разбира и од средината во која се наоѓа еден млад човек. Родителите се одговорни за започнување на процесот на индивидуализација. Се подразбира дека секој доаѓа на светот со одредена виталност и способност да го води тој процес.
Ако сакате да водите некој друг, водете сѐ прво самите себе. Научете да се водите себеси, а потоа претпоставувам дека ќе можете да ги водите и другите. Едната страна не е добра, онаа ако секогаш се оставаат другите да нѐ водат.
Обврските што им се даваат на децата на тригодишна возраст се многу важни. Да не речам премногу рано, но детето до тригодишна возраст треба самостојно да извршува некои обврски. Секако, ако се претстави добро, може да биде пофален. Децата треба да бидат пофалени дури и кога не го направиле она што треба.
До трета, четврта година, што се вели, децата секогаш треба да се фалат. Ако нешто не прават добро, покажете им по вторпат, третпат, а потоа кога ќе направат добро, пофалете ги. Ако не му оди, воопшто не треба да го карате, туку само покажете му повторно,“ заклучува професорот.
