Осум од 10 луѓе не се ни свесни за опасноста од внатрешното (висцерално, абдоминално) сало во пределот на стомакот. Оваа маст се наоѓа длабоко во абдоминалната празнина, под стомачните мускули.
И се акумулира околу внатрешните органи, попречувајќи ја нивната работа. Висцералните маснотии го оптоваруваат црниот дроб.
Се верува дека најголемиот дел од маснотиите се согоруваат во црниот дроб. Овој орган го претвора вишокот маснотии во исхраната во холестерол, а потоа во жолчка, која се излачува преку цревата.
Вишокот масти од храната се акумулира во клетките на црниот дроб и се депонира во нив. Метаболичките процеси се забавуваат, тежината се зголемува. Се создава маѓепсан круг.
Оштетените клетки на црниот дроб не можат правилно да ги регулираат метаболичките процеси.
Како резултат на тоа, хранливите материи се претвораат во масти. Црниот дроб ги складира масните клетки наместо да ги уништува. И тоа најмногу во абдоминалната празнина и стомакот.
Замастен црн дроб во голема мера е последица на модерниот начин на живот, несоодветната исхрана и недоволната физичка активност.
Безалкохолното масно заболување на црниот дроб е едно од најчестите нарушувања кај возрасните и децата во регионот.
Состојбата не мора да биде придружена со сериозни проблеми, но таа е основа за појава на големо оштетување на црниот дроб. За да се избегнат компликации, третманот мора да се започне навреме.
Не е можно закрепнување преку ноќ
Експертите нагласуваат дека терапијата бара дисциплина од пациентот. Не е можно да се опорави преку ноќ, но можно е да се исчисти телото од супстанции кои предизвикуваат проблеми за една година.
„Третманот е првенствено насочен кон промена на начинот на исхрана и навиките поврзани со исхраната, се советува умерена физичка активност, редовни лабораториски тестови и проверка на состојбата преку ултразвук, скенер, магнет.
Покрај терапијата која ќе ја препише стручно лице, корисно е да се знае дека постојат и алтернативни начини за чистење на замастен црн дроб, со користење на лековити растенија и лековити пијалоци“, изјави епидемиологот и експерт за билки д-р Душан Вујновиќ.
Промената на вашата исхрана е првиот чекор
Проф. Д-р Момчило Матиќ предупреди дека секој кој јаде јака, мрсна храна подолг временски период треба да направи тест на крвта за да провери дали нема несакани промени, а доколку лекарот препише може да го исчисти и детоксицира црниот дроб.
Д-р Матиќ истакна дека по обилните оброци кои сите помалку или повеќе ги имавме претходните денови, треба да се ограничиме и да не претеруваме подолг период.
„Ако се опуштиме два-три дена, ништо нема да пропуштиме, меѓутоа, оние кои долго време јадат лоша храна треба да го исчистат и детоксикаираат црниот дроб“, вели д-р Матиќ.
Како што вели, добро е да пиете чај од глуварче доколку сте претерале со јаката храна, додавајќи дека е добро да му додадете прополис, полен, ѓумбир во прав, цимет и лимон.
Треба да го пиете наутро пред појадок на празен стомак, но пред тоа да пиете уште една чаша топла вода“, вели д-р Матиќ.
Предупредувачки знаци дека црниот дроб е во опасност
Болестите на црниот дроб често напредуваат тивко и тајно, а пациентите немаат изразени тегоби, забележува д-р Миловановиќ.
„Тоа може да биде малаксаност, гадење, непријатност во желудникот, затоа е важно редовно да се проверуваат наодите на црниот дроб и да се прави ултразвук, за навреме да се реагира и да се спречи понатамошната прогресија на заболувањето на црниот дроб“, посочува д-р Миловановиќ.
Кога станува збор за заболувања на црниот дроб предизвикани од злоyпотреба на алкоxол, пациентите обично се јавуваат со напредна болест и тешки компликации како што се кpвавење, жолтица, појава на течност во стомакот и нарушена свест.
„Пpеживувањето често е загрозено во овие случаи. Кога пациентите се сместуваат во болница, ризикот од cмрт е десетпати поголем отколку кај пациентите кои се лекуваат од стабилно заболување на црниот дроб“, нагласи проф. д-р Тамара Миловановиќ.
Симптоми на замастен црн дроб
Експертите велат дека кога ќе се појават симптоми, тие може да вклучуваат замор, слабост, губење на тежината, губење на апетит, гадење, болки во стомакот и пожолтување на кожата и очите.
Доколку се открие и третира рано, може да се спречи прогресијата на безалкохолното заболување на црниот дроб и да се намали количината на маснотии во црниот дроб.
Повеќето луѓе ќе ја развијат само првата фаза на безалкоxолно замастен црн дроб, честопати дури и без да го сфатат тоа.
Во мал број случаи, замастен црн дроб е болест која може да напредува и да доведе до оштетување на црниот дроб доколку не се открие и лекува.
Клиниката во Кливленд истакнува дека постојат неколку знаци кои можат да укажуваат на состојбата, а некои од нив вклучуваат промени на нозете и кожата.
Луѓето со оштетување на црниот дроб кои забележуваат темна, црна и катнеста столица или темна урина треба да побараат итна медицинска помош, според British Liver Trust.
Други сериозни симптоми вклучуваат повраќање кpв, лесни модpинки, чешање на кожата и отекување на долниот дел на стомакот.
Меѓутоа, понекогаш тешките и подоцнежните стадиуми на безалкоxолното замастен црн дроб нема да покажат никакви симптоми и може да остане така многу години.
Понекогаш оваа состојба предизвикува нутритивен недостаток што доведува до нови симптоми.
На пример, осип околу устата може да укаже дека дисфункција на црниот дроб ја загрозува концентрацијата на цинк во кpвта.
Познато е дека хроничните заболувања на црниот дроб, како што е безалкоxолното масно заболување на црниот дроб, ја попречуваат апсорпцијата на одредени хранливи материи, како што е цинкот.
Затоа многу луѓе кои имаат ненормално високо ниво на маснотии во црниот дроб имаат и недостаток на цинк.
Ова беше потврдено во студија објавена во списанието „Metabolism Open“, која сугерираше голем број потенцијални причини за недостаток на цинк кај многу пациенти со замастен црн дроб.
„Се покажа дека пациентите со безалкохолен масен црн дроб имаат значително помали концентрации на цинк во урината во споредба со контролната група“, се вели во студијата.
Цинк – важен минерал
Утврдено е дека намалените концентрации на овој важен минерал се поврзани со повисок степен на фиброза на црниот дроб кај пациенти со дијагностицирана безалкоxолна масна болест на црниот дроб.
Авторите изјавија дека отпорноста на инсулин, дијабетесот, дебелината, хипертензијата, намалената апсорпција од дигестивниот систем и несоодветниот внес на храна може да бидат потенцијални причини за намалена концентрација.
Тие понатаму наведуваат дека цинкот е минерал кој придонесува за нормална функција на имунолошкиот систем и е познат по тоа што го модулира антивирусниот, антибактерискиот имунитет и воспалителниот одговор.
Извештајот за 2022 година, исто така, посочува дека недостатокот на цинк е тесно поврзан со дерматитис, а познато е дека дерматитисот најчесто предизвикува иритација на кожата околу устата.
Иритацијата изгледа како осип кој се состои од мали испакнатини исполнети со течност кои може да бидат цврсти на допир.
Ако имате осип околу устата, може да имате периодичен дерматитис, пишува Американската академија за дерматологија.
Нарушениот црн дроб може да предизвика и други симптоми на лицето, како што се отекување, чешање и розацеа. И покрај ова, важно е да се напомене дека голем број пациенти со безалкохолно масно заболување на црниот дроб не доживуваат никакви симптоми.
За среќа, истражувањето на авторите од Универзитетот во Северна Каролина во Гринсборо покажа дека додатоците на цинк можат да ја намалат акумулацијата на липиди во црниот дроб и да го подобрат оштетувањето на црниот дроб.
Сепак, на луѓето кои размислуваат да земаат додатоци во исхраната се советуваат прво да побараат стручен совет.
Препораки за исхрана
Најдобар начин за лекување на замастен црн дроб е воведување правилни навики во исхраната и редовна физичка активност. Тоа значи избегнување на дополнително засладена, масна, солена и пржена храна, како и газирани пијалоци.
Препорака од доктор:
-намалете ја телесната маса додека ја зголемувате физичката активност: три пати неделно по 45 минути за почеток
-избегнувајте транс масти и рамномерно консумирајте заситени масти
-вклучете маслиново, сусам и масло од тиква во вашата исхрана
-консумирајте сина риба, лен и чиа семиња, кои се добар извор на омега-3 масни киселини
-зголемете го внесот на влакна (интегрални житарки, зеленчук, семки)
-избегнувајте или ограничете го внесот на шеќер.
Промената на вашата исхрана е првиот чекор
Проф. Д-р Момчило Матиќ предупреди дека секој кој јаде јака, мрсна храна подолг временски период треба да направи тест на крвта за да провери дали нема несакани промени, а доколку лекарот препише може да го исчисти и детоксицира црниот дроб.
Д-р Матиќ истакна дека по обилните оброци кои сите помалку или повеќе ги имавме претходните денови, треба да се ограничиме и да не претеруваме подолг период.
„Ако се опуштиме два-три дена, ништо нема да пропуштиме, меѓутоа, оние кои долго време јадат лоша храна треба да го исчистат и детоксикаираат црниот дроб“, вели д-р Матиќ.
Како што вели, добро е да пиете чај од глуварче доколку претерате со јаката храна, додавајќи дека е добро да му додадете прополис, полен, ѓумбир во прав, цимет и лимон.
Треба да го пиете наутро пред појадок на празен стомак, но пред тоа да пиете уште една чаша топла вода“, вели д-р Матиќ.
