Жолтиот кантарион е повеќегодишна билка за која одамна се смета дека е лек за 99 болести. Распостранет е речиси на целата териоторија на Македонија. За лек се користат цветчињата и пупките и се бере со срп или ножици за да не се оштети коренот.
Се суши во проветна просторија во тенок слој, со повремено превртување или врзано во снопче и закачени на провев. Вештачко сушење се изведува на температура до 40°С. Билката е целосна сува кога ќе стане лесно кршлива и обично процентот на сува материја достигнува 28-29%. Сувиот кантарион се чува на суво и темно место до три години.
МЕДИЦИНСКИ СВОЈСТВА
Кантарионот успешно се користи во фармакологијата. Тој е дел од разни антиинфламаторни и антимикробни лекови, како и лекови кои го подобруваат дигестивниот и кардиоваскуларниот систем.
Кантарионот најчесто се зема орално во форма на инфузии. Во случај на инфекција на усната шуплина и настинки со чај приготвен од кантарион и жалфија исплакнете ја устата, а во случај на воспаленија на кожата се користи во вид на масла, лосиони и облоги. Тинктурата од кантарион е ефикасна како компресија за затоплување при болки во зглобовите и мускулите.
ПРИМЕНА ВО МЕДИЦИНА
Кантарионот најчесто се користи кај болести на дигестивниот тракт. Има спазмолитично дејство врз мазните мускули, ја нормализира секреторната функција на гастричните жлезди, има тоничен ефект врз жолчните канали, ги шири крвните садови, ја зголемува циркулацијата на крвта, има адстрингентно, бактериостатско и антиинфламаторно дејство врз мукозните мембрани на дигестивниот тракт.
Употребата на кантарион е ефикасна кај:
-жолчни дискинезии;
-хепатитис;
-стагнација на жолчката во жолчното кесе;
-холециститис;
-камења во жолчка;
-хипоциден гастритис;
-гасови;
-акутен и хроничен колитис;
-едноставна и крвава дијареја;
-хемороиди.
Кантарионот се користи за лекување на воспаление на бубрезите и мочниот меур: има способност да ги отстрани вишокот течности од телото.
Препаратите од кантарион ги ублажуваат спазмите на крвните садови, ја подобруваат венската циркулација и снабдувањето со крв во внатрешните органи. Кантарионот се пропишува и за нарушувања на периферната циркулација со стагнација и нарушувања во микроциркулацијата.
Кантарионот најчесто се користи за подготовка на инфузии:1,5 лажици сува билка кантарион прелијте со 200 мл врела вода, оставете поклопено 30 минути, процедете и пијте 1/3 чаша (60 мл) трипати на ден пред јадење за гастритис, циститис, колитис, камења во жолчката, главоболка.
Билката има својства на фотосензибилизација кои се неопходни за третман на депигментација кај состојби како што е витилигото.
Кантарионот е ефикасен кај нарушувања на нервниот систем, невродистонија, мигрена и ноќна инконтиненција кај деца. Билката се користи како антидепресив кај неврози и несоница.
Кога се применува локално, кантарионот има антиинфламаторни, адстрингентни, реставративни и бактериостатски својства. Маслото од кантарион успешно се користи кај:
-изгореници;
-гингивит;
-питиријаза на лицето;
-длабоки рани.
Инфузијата на кантарион е корисна за плакнење со гингивит и стоматитис, како и за третман на воспалено грло, тонзилитис и други воспалителни болести на грлото и горниот респираторен тракт.
Одвар од кантарион се користи за гаргара. 2 супени лажици билки прелијте со 400 мл врела вода и оставете поклопено 30 минути. Со одварот се олакне устата 3-4 пати на ден.
Препаратите од кантарион се широко користени во гинекологијата. Тие го стимулираат почетокот на менструацијата и го олеснуваат предменструалниот синдром. Вагилети приготвени со кантарион помагаат во решавање на вагинални инфекции.
Кантарионот се користи за губење на вишокот тежина. Се користи како инфузија или како чај за слабеење. Употребата на кантарион го подобрува варењето, го отстранува вишокот течности и го намалува апетитот.
Контраиндикации:
-индивидуална нетолеранција;
-фитодерматитис;
-тешка депресија.
Кантарион може да го зголеми крвниот притисок, па затоа пациентите со хипертензија треба да го користат со претпазливост. Во големи дози, кантарион може да има токсични ефекти врз црниот дроб и некои други органи. Затоа, текот на третманот со лекови базирани на кантарион треба да биде ограничен и да се спроведува под надзор на лекар.
Кантарионот реагира доста силно со некои лекови. Истовремената употреба на кантарион со антидепресиви може да доведе до вртоглавица, мигрена, вознемиреност. Кантарионот исто така ја намалува ефикасноста на многу антибиотици и ги зголемува нивните несакани ефекти.
Кантарионот не се препорачува за време на бременоста. Компонентите содржани во растението предизвикуваат интензивни контракции на матката и може да доведат до спонтан абортус. Покрај тоа, лековите базирани на кантарион го зголемуваат крвниот притисок, што е исто така опасно за мајката и фетусот.
Кога доите, исто така треба да се воздржите од третман со лекови кои содржат кантарион. Билката дава горчлив вкус на мајчиното млеко и може да предизвика несакани ефекти кај бебето. За време на бременост и лактација е дозволено само надворешно користење на кантарион во форма на масти, облоги, плакнење, миење.
