Не ги заборавајте есенските самоникнати плодови од кои нашите баби правеа превкусни, лековити џемови!
Чувањето и зачувувањето на храната бил проблем и предизвик за луѓето уште од праисторијата. Затоа што некогаш зимата била време кога тешко се доаѓало до храна. Храната требало да се собере, обработи и сочува.
А денес? Како да сме заборавиле дека постојат сезони. Домат има и во зима и во лето. Овошјето не знае за сезоната, зеленчук се расфрла со форми и бои, нема грижа за суша, дожд, град или зима. Страшен удар за зимницата.
Вистинската домашна зимница не е само подготовка на храната за в зима. Тоа е ритуал, со кој некогаш се гордеело семејството. Секој имал некој таен рецепт од својата баба или пра-баба кој бил чувар на токму тој вкус кој не може да се повтори или копира.
Кафеавато парче хартија од некој вид на дневник, се пренесувал од генерација на генерација како посебно богатство. Зимницата е гордост. Зимницата е дар на кој сите му се веселат. Дренката, тоа цврсто мало дрво се слави во народните песни. Бидејќи само Марко Крале може од сува дренка да исцеди три капки вода.
Убаво е и лесно да се отиде на пазар и да се купи овошје за домашен џем, мармалад, пекмез. Лесно е да се отиде во овоштарникот и за неколку часа да се направи веселба за цела зима. Нокулминацијана семејнатагастрономијатаеда се отиде воприрода ида се набере се’ што сега созрева.
Пролетта е време на самоникнатите билки кои се јадат. Коприва, дивиот хмељ, аспарагус, црна рака. Сите овие се пролеттни растенија. Повеќето од она што во природата може да се јаде во лето, е веќе премногу горчливо, премногу ароматично или „отишло во цвет“. Но затоа пак доцното лето и есента е времето на плодовите.
Разното диво овошје или бобинки дури сега дозреваат, чекајќи ги трпеливите собирачи да ги поготват и сочуваат за подоцна. На секој чекор се трупа шумското овошје на кое речиси заборавивме. Додека во пролетта е потребно и малку знаење за да се препознаат фините билки што се јадат, плодовите на есента на сите им се познати. Секој знае како изгледа шипка, капина или дренка.
ШИПИНКА
Шипинката е цар. Во нашата флора има многу различни трнливи диви рози и нивните плодови се подеднакво вкусни и вредни. Шипинката е една од најбогатите природни извори на витамин Ц. Мармаладот од шипинка е нашиот најпознат мармалад. Не следи целиот животот.
Без разлика на тоа што во основно училиште го добивав како закуска секој ден, сè уште го сакам. Се разбира, домашниот мармалад е незаменлив. Најдобриот се добива од шипинка која омекнала од мразот. Значи треба малку да се почека со берењето. За тоа време, можете да пиете чај направен од свежа шипинка. Вкусот на свежината!
Мармалад од шипки: 3 кг шипки се чистат од црните капи и се варат во вода да бидат прекриени, додека да омекнат, а потоа се пасираат на преса со додавање на топлата вода. Двапати се поминуваат низ пресата и секојпат се пере пресата од ситните иглички. На 1 литар процедена маса се става 500 г шеќер и се вари со постојано мешање. Топло се собира во тегли.
ДРЕНКА
А тука е и дренката. Тоа цврсто мало дрво се слави во народните песни. Бидејќи само Марко Крале може од сува дренка да исцеди три капки вода. Пекмезот од дренки направен на старински начин, со напорно, неколку часовно мешање со шеќер е еден од најдобрите подароци кои некому можете да му подарите.
Сите витамини кои со готвењето би исчезнале, во овој мармалад се сочувани. Одлично оди во палачинки, а дури и подобро со дивеч. Незрелите дренки исто така може да се конзервираат во саламура со зачини, и да станат налик на маслинките.
Мармалад од дренки: зрели дренки се пасираат, па на 5 кг дренки се става 2 кг шеќер и се вари со мешање 2-3 часа додека да згусне.
Сок од дренки: Ставете ги да се варат со 3 прста вода над нив. Кога ќе зовријат намалете ја температурата и варете уште еден час. Процедете, па на секој литар сок ставете 800 г шеќер и вратете на оган да се вари уште околу 40 минути.
Од дренките кои што ги исчистивте за сок измешајте ги со шеќер (на 1 кг се става по 700 г шеќер или по желба) и се вари додека додека да згусне, па се собира во тегли.
КАПИНКИ
Капинките се нашите најраспространети шумски плодови. Вистинска штета е што повеќе не се собираат. Со тони капинки паѓаат на земјата, а ние ги купуваме на пазарите. И тоа оние калемени, кои никогаш не можат да ги заменат дивите.
Бидејќи не е само прашање на вкус, туку влијае и фактот дека самите сте ги набрале. Тоа веднаш им дава непосредна важност и подобар вкус. Пробајте! Да, боцкави се. Но се исплати да се направи џем или некоја добра штрудла. А самите листови обезбедуваат пријатен чај.
Џем од капини без шеќер: 2 кг капини (може и смрзнати), 500 г суво грозје и 1 желатин. Ако користите смрзнати капини, само ставете ги на оган да се сварат. А ако користите свежи, додадете 1 литар вода и варете околу 1 час на тивко. Додадете суво грозје кое дополнително ќе даде слаткост. Варете уште еден час, а по потреба додадете вода. Во посебен сад растворете го желатинот и додадете го во џемот, па варете уште 5 минути. Топло складирајте го во тегли.
