Бадникoвата вечер е традиционална заедничка вечера на која се собираат сите членови на семејството. Меѓутоа, дали некогаш сте се запрашале зошто за Бадник се јаде одредена храна според народните обичаи? Што не смееме да пропуштиме на трпезата за време на оваа вечера?
Многу етнолози ја нагласуваат важноста на традиционалното мени за време на бадниковата вечера.
Имено, овој настан ги собира сите членови на семејството, а многу обичаи се однесуваат и на одредени јадења кои треба или не смеат да се јадат, а се добива впечаток дека носат одредено симболично значење.
Од јадењата се прави грав, кисела зелка, пита со ореви (или цреши во некои домаќинства) и риба.
Во некои области традиционално се прави и печената тиква, која се јаде за децата во текот на годината да немаат красти на главата. Исто така, за Бадник не смее да се изостави од трпезата комбинацијата од мед и ореви, а по Бадник се чува во куќата како лек.
Традиционално, пред да започне вечерата, домаќинот зема сито со ореви, избира четири ореви и ги остава секој во еден агол. Овој обичај потекнува од старите народни верувања.
Имено, оревите се храна за зли-те сили и лошата енергија, па оставањето на оревите во ќошевите може да се протолкува како фрлање мамка, која ќе избрка сè што е лошо од домаќините и семејството, по што вечерата треба да помине во мир.
Сепак, некои толкувања укажуваат дека фрлените ореви важат и за нашите предци и дека овој чин треба да ги смири. Интересно е што, според народното верување, оревите се јадат само на Бадник, додека на Божиќ не се допираат, за членовите на семејството да не стра-даат од чир.
На етнолозите уште појасно им е симболиката на гравот на празничната трпеза. Имено, верувањето кое ни доаѓа од индогерманските народи сведочи за тоа дека гравот е омилено јадење за душата на покојникот.
На овој начин, за време на Бадник се воспоставува симболична врска со нашите предци, кои со храната се поврзуваат со своите поколенија, давајќи им сила и поттикнувајќи им просперитет.
Медот има слична улога за време на вечерата, додека рибата има ритуално значење, чие потекло не е толку познато, но кое во средниот век се поврзувало со симболот на Исус Христос.
Но, на Бадник не само храната, туку и пијалаците имаат симболична улога. Еден од обичаите е дека не смееме да го испиеме целото вино или ракија, односно шишето да не се остави празно, а последната чаша која ќе остане недопиена да се врати во шишето.
Знаеме дека виното симболизира кpв, па овој обичај е многу јасен, особено ако се додаде фактот дека виното од трпезата не смее да се истури или фрла.
Никој не станува за време на оброкот, секој член од семејството чека да изедат сите, а само кога сите ќе завршат со ручекот или вечерата стануваат во исто време, па затоа е многу важно семејството да биде заедно и обединето во овој период.
На тој начин Бадник е одредено чествување на нашите предци на кои многу им должиме, но и потсетување колку во него е важно семејството и хармонијата.
