Сите здрави минерали и витамини едно здраво лице ги внесува во организмот преку исхрана, а некои додатоци во вид на суплементи се непотребни, сметаат повеќето лекари, а оваа тема во последно време е сè позастапени во медиумските простори.
Најновите откритија го поддржуваат фактот дека во некои случаи, овие додатоци во исхраната можат да направат повеќе штета отколку корист. Препорачливо е да ги земате суплементите под надзор на специјалист, кој, доколку е потребно, ќе ги утврди вашите дневни дози врз основа на вашата здравствена состојба.
Јаболкото, јајцето, пиперката и доматот сè уште не можат успешно да се заменат со ниедна таблета.
Бета-каротенот произведува витамин А.
Бета-каротенот е антиоксиданс кој штити од затнување на кр-вните садови и штетното УВ зрачење, го зајакнува имунитетот, го намалува ризикот од ма-лигни ту-мори. Најголеми количини на бета-каротен се наоѓаат во жолтото и портокаловото овошје и зеленчук, како и во темнозелен лиснат зеленчук.
Овој растителен пигмент спаѓа во групата на каротеноиди, а нашиот организам од него произведува витамин А. Неопходен е за создавање на пигментот меланин, смирување на проблемите со гастритис и лекување на де-генерација на жолтата дамка. Се препорачува морковот да биде термички обработен, бидејќи на тој начин се ослободува бета каротенот.
Сепак, кога станува збор за додатоци на овој витамин, се препорачува посебна претпазливост за пуша-чите, бидејќи некои студии поврзуваат зголемен внес на овој витамин и појава на рак на белите дробови. Затоа, прескокнете ги суплементите и држете се до морковот, велат експертите.
Калциум – ниту премалку ниту премногу
Минерал без кој човечкото тело не би можело да функционира нормално. Нашето тело ги чува резервите на калциум и ги користи по внесувањето, но само во одредена мерка. Премалку или премногу калциум може да го наруши здравјето на една личност и да предизвика остеопороза или калцификација на кр-вните садови.
Најдобар извор на калциум се млечните производи, сепак, ако имате камен во бубрег или имате над 70 години, подобро е да не користите суплементи. Постои можност за хиперкалцемија, односно високо ниво на калциум во кр-вта.
Луѓето кои слабо се движат, внесуваат малку течности и пијат силни лекови и земаат суплементи во големи количини, се изложени на ризик од развој на хиперкалцемија.
Фолат – комплекс на витамини од групата Б.
Термините фолати и фолна киселина често се користат како синоними, меѓутоа фолатот е природна форма на витамин кој е присутен во бројни намирници од растително и животинско потекло, додека фолната киселина е синтетичка форма на витаминот што се користи во повеќето суплементи.
За групата на хемиски и функционално сродни соединенија, кои се класифицираат како растворливи во вода витамини од групата Б-комплекс (витамин Б9), се користи општиот поим фолати. Името потекнува од латинскиот збор folium што значи лист.
Фолатот е неопходен за цела низа метаболички реакции, клеточна делба, формирање на еритроцити, како и за нормално функционирање на разни органи и органски системи. Намирници кои се особено богати со фолати се: зелен лиснат зеленчук, изнутрици, жолчка од јајце, квасец, грав, грашок, портокали, лимони, јагоди, киви.
Со складирањето на намирниците и нивно подолго подготвување со термичка обработка се униш-туваат повеќето витамини, при што храната од животинско потекло губи повеќе фолати отколку храната од растително потекло. Препораката е овој витамин да се зема главно преку храна, но и преку суплементи, особено за време на бременост и доење.
Железо – се грижи за црвените кр-вни клетки
Минерал клучен за добро функционирање на црвените кр-вни клетки и спречување на анемија. Најмногу се наоѓа во месото и изнутриците, јаткастите плодови, зелениот зеленчук. Во случај на анемија или пред опера-ција, лекарот може да препише таблети со железо. Недостатокот е најзабележителен кај бремени жени и жени со обилна мен-струација.
Мултивитамини
Комплекси од разни минерали и витамини во форма на таблети немаат многу моќ да заштитат од срцев у дар, дијабетес или некои форми на рак. Не очекувајте големи резултати, секогаш е подобро да внесувате различни витамини на природен начин.
Калиум – трет најзастапен минерал
Неопходен е за правилно функционирање на мозокот, мускулите и срцето. Како трет најзастапен минерал во човечкото тело, тој е важен за функционирањето на нервниот и кардиоваскуларниот систем.
Го има многу во компирите, бананите и останатото овошје и зеленчук. Сепак, прекумерни количини не се препорачуваат за луѓе со хипертензија и кардиоваскуларни заболувања. Додатоците на овој минерал не се препорачуваат кај постари лица или бубрежни пациенти.
Селен – чувар на виталност и здравје
Есенцијален олигоелемент, тој е еден од најмоќните антиоксиданти, чувар на виталноста и здравјето. Учествува во превенција на кардиоваскуларни заболувања и одредени видови на карцином и е неопходен за нормално функционирање на тироидната жлезда.
Исхрана богата со квалитетно месо, јајца, морска риба и леб, може да се внесат доволни количини. Селенот се смета за добра заштита од белодробни заболувања, некои форми на рак, сепак, нема сигурни студии што би го потврдиле ова. Затоа, ако во исхраната внесувате доволно селен, не ви требаат суплементи.
Витамин Ц – сојузник против настинки
Го зајакнува имунитетот, го одржува здравјето на ткивата, помага во апсорпција на железото. Тој е сојузник во борбата против настинката. Изобилува во овошјето и зеленчукот, особено во пиперки, портокали, лимони, киви.
Сепак, една студија покажува дека таблетите со витамин Ц можат да го намалат времетраењето на настинката за само еден ден. Совет е да го земате витаминот преку храна, особено ако сте пу-шач или ако сте изложени на тутунски чад.
Витамин Д – синоним за сонцето
Тоа помага да се апсорбира калциумот, неопходен за здрави коски. Главните извори на витамин Д се сончева светлина, масна риба и млеко. Сепак, не е потребно да се сончате цел ден, со цел да го снабдите телото со витамин Д. Суплементите на овој витамин се препорачуваат во области каде што има малку сончева светлина.
Витамин Е – го зајакнува имунитетот
Моќен антиоксиданс во одбраната на клетките од слободните радикали и зајакнувањето на имунитетот. Го има многу во сончогледот.
Едно време се сметаше дека витаминот Е игра важна улога во превенцијата на срцевите заболувања, но сепак ниту едно истражување не го потврдило ова до крај, дури и некои истражувања сугерираат дека премногу од овој витамин може да го зголеми ризикот од кр-вавење во мозокот.
Затоа, заборавете на суплементите, доколку внесувате доволно витамин Е преку јајца, сончоглед, кикирики, овошје и зелен зеленчук.