Чуваме кеси во кеси, ги испраќаме гостите со: „Извинете ако нешто згрешивме“: Поради овие 3 наследени работи се смета дека сме уназадени…Ова се тврдењата на помладите генерации…
Иако многу југоносталгичари нема да се согласат, одредени ставови што ги носиме од тој период се смета дека нè ограничуваат во напредокот.
Оние што живееја во периодот на Југославија ќе се согласат дека немало порелаксиран и поубав период во нивниот живот.
Голем дел од тие генерации денеска се многу возрасни, но и децата кои пораснаа и „фатија“ барем мал дел од тој период имаат убави спомени.
Сепак, ги има и оние, особено од помладата генераци, кои сметаат дека некои нешта кои сме ги наследиле токму од тој период не ни дозволуваат да „дишеме“ целосно во денешното општество, односно нè уназадуваат.
Еве за кои работи станува збор, а на вас останува да одлучите дали тврдењето е вистиното или не:
Чуваме кеси во кеси за „ќе ни се најде“…
Првото нешто што нè враќа наназад е чувањето „кеси во кеси“, велат помладите генерации.
Пластичните кеси се познати по нивните негативни влијанија врз животната средина – ја загадуваат животната средина, се лоши за нашата планета и здравје. Оваа навика може да се поврзе со изразот „ќе ни се најдат за нешто“.
Овие изрази одразуваат песимистички став кон иднината, како да се подготвуваме за нешто лошо и дека секогаш се очекува да се случи некоја непријатна ситуација.
Собирањето на кесите и нивното чување во куќата е станато речиси ритуална практика, која се пренесува од колено на колено.
Собирањето кеси е дел од традицијата што денешните генерации ја наследиле од мајките и бабите, на кои пластичните кеси им биле скапоцен ресурс. Но, во 21 век оваа навика го губи своето значење.
Пластичните кеси станаа штетни за животната средина и здравјето на луѓето, а многу земји се префрлаат на поодржливи алтернативи, како што се платнени кеси за повеќекратна употреба или хартиени кеси.
„Извинете ако нешто ви згрешивме“
За време на Југославија, нашите родители и постарите предци често ги испраќаа гостите со реченици како „Извинете ако нешто ви згрешивме“.
Оваа практика, иако има за цел да покаже гостопримство и љубезност, со себе носи неколку подлабоки значења и прашања на кои помладите генерации гледаат поинаку и ги анализираат од друг аспект.
Прво, според нив, реченицата одразува снисходлив тон. Гостите дошле по своја волја да уживаат во друштвото и гостопримството на домаќините. Значи, се чини дека нема причина за жалење, каење или некаква грешка.
Овој израз може да создаде непотребно чувство на незгодност и да го доведе гостинот во непријатна ситуација, како да донел нешто лошо во домот на домаќинот, иако тоа не е така.
Второ, употребата на оваа реченица може да укаже дека домаќинот очекува гостите да најдат грешка во неговата услуга или гостопримство. Ова може да создаде тензија и неизвесност кај гостите и да ја попречи нивната способност да се релаксираат и да уживаат во нивната посета.
Дополнително, ова може да ја наруши самодовербата на домаќинот, доколку ги испратил гостите со оваа реченица, а тие не му одговориле ништо, и поради тоаможе непотребно да се грижи дека неговите напори ќе бидат критикувани и дека навистина некаде погрешил.
Трето, оваа реченица укажува на културни разлики во начинот на комуникација. Во некои култури, тоа може да биде стандарден начин на покажување ценење и грижа за гостите.
Меѓутоа, во други култури, тоа може да се доживее како непотребно, па дури и негативно. Така што во секој случај подобро е да се избегне таква конструкција.
Наместо да ја користиме оваа реченица, можеме да користиме изрази кои изразуваат искрена благодарност и радост за посетата на гостите, што ќе создаде попријатна атмосфера.
На пример, наместо „Извинете ако нешто ви згрешивме“, можеме да кажеме нешто како „Ви благодариме што дојдовте, ми беше задоволство да ве угостиме“ или „Се надеваме дека одлично си поминавте и ќе се видиме повторно наскоро“.
Овие изрази пренесуваат топлина и љубезност, правејќи гостите да се чувствуваат добредојдени и сакани додека ја отстрануваат потребата за потенцијални негативни коментари или критики.
Облеката не се фрлаше, сè се крпеше
За време на поранешна Југославија, постоеше култура која го вреднуваше штедењето и одржувањето на работите. Износената облека не се фрлала, туку била внимателно поправана и крпена за да се продолжи нивниот животен век.
Ова беше практика која беше проткаена со практичност и економичност, а исто така ја одразуваше вредноста на одговорноста кон ресурсите и животната средина.
Чорапи, гаќи, кошули, панталони, па дури и чадори беа предмет на поправање и крпење. Семејствата често имаа специјални кутии со парчиња „закрпи“, копчиња, патенти и конци, подготвени да се справат со секаква поправка.
Оваа практика се однесуваше на многу аспекти од секојдневниот живот, а не се однесуваше само на облеката. Апаратите за домаќинство, мебелот и другите предмети исто така беа подложни на поправка наместо да се фрлаат.
Некои луѓе ја зачувале оваа вредност на зачувување на нештата и денес, иако времињата и пазарите значително го промениле нивниот карактер. Тие продолжуваат да ја негуваат традицијата на поправки и крпење, давајќи му посебно значење на одржливото размислување.
Меѓутоа, современото општество носи и нови предизвици. Леснотијата за добивање нови работи и постојано менување на трендовите често значи дека поправката не вреди или се смета за помалку практична опција.
Понекогаш поправката може да чини многу поскапо отколку да се купи нов апарат. А исто така, се чини дека денешната „техника“ е многу порасиплива отколку онаа за времето на Југославија, односно се произведуваат апарати со рок на траење колку што трае и нивната гаранција.
Иако е вредно да се зачува традиционалното знаење за поправките, можеби е исто така важно да се балансира помеѓу зачувувањето на вредноста на одговорноста кон нештата и прилагодувањето на промените во современиот свет.
Општеството еволуира, а со тоа и начините на кои гледаме на работите. Секогаш е убаво да се почестите себеси со нешто ново. Времето на крпење на работите треба да биде зад нас.
Ова се само неколку примери за тоа како носталгијата за минатите времиња може да го попречи напредокот и прилагодувањето кон современите предизвици.
Важно е да се потсетиме на позитивните аспекти од минатото, но и да бидеме подготвени да ги промениме навиките и да прифатиме поодржливи пристапи со цел да создадеме подобра иднина за себе и за животната средина…
