Рецепт за масло од невен, употреба и придобивки
Маслото од невен (Calendula officinalis) е природен производ со широка примена во традиционалната медицина и нега на кожа, благодарение на неговите антиинфламаторни, антимикробни и регенеративни својства.
Подолу е даден детален рецепт за подготовка на масло од невен, упатства за употреба и научна основа за неговите придобивки.
Рецепт за масло од невен
Состојки:
– 100 г свежи или 50 г сушени цветови од невен (по можност органски, за да се избегнат пестициди)
– 250 мл базно масло (маслиново, бадемово или масло од јојоба; маслиновото е најчесто користено поради неговата стабилност)
– Стаклена тегла со капак
– Чиста газа или цедилка
– Темна стаклена боца за чување
– НМД
Подготовка:
1. Подготовка на цветовите: Ако користите свежи цветови, оставете ги да се исушат 1-2 дена на воздух за да се намали влагата и да се спречи расипување. Сушените цветови може да се користат директно.
2. Инфузија: Ставете ги цветовите во чиста стаклена тегла и прелијте ги со базното масло, осигурувајќи се дека се целосно потопени.
3. Загревање (опционално за побрза инфузија): Поставете ја теглата на водена бања на ниска температура (околу 40-50°C) и загревајте 2-4 часа, внимавајќи маслото да не се прегрее.
Алтернативно, оставете ја теглата на топло, сончево место 4-6 недели, протресувајќи ја дневно.
4. Филтрирање: По инфузијата, процедете го маслото преку газа во чиста, темна стаклена боца за да се отстранат цврстите делови.
5. Чување: Чувајте го маслото на ладно, темно место. Рокот на траење е околу 6-12 месеци, во зависност од базното масло.
Употреба на маслото од невен
Маслото од невен се користи топикално за различни кожни состојби. Еве неколку начини на примена:
– За рани и изгореници: Нанесете тенок слој масло на чиста рана, гребаница или лесна изгореница 2-3 пати дневно. Покријте со стерилна газа ако е потребно.
– За сува или иритирана кожа: Масирајте неколку капки на погодените области (на пр., при егзема, псоријаза или осип од пелени) за да ја смирите и хидрирате кожата.
– За масажа: Користете го маслото за масажа на болни мускули или зглобови за да го намалите воспалението и болката.
– Како додаток во козметика: Додајте неколку капки во креми, лосиони или балзами за усни за дополнителна хидратација и заштита.
– За нега на коса: Нанесете на сува коса или скалп за да го намалите првутот и иритацијата.
Дозирање: Користете мала количина (2-5 мл) по потреба. Пред прва употреба, направете тест за алергија со нанесување на мала количина на внатрешниот дел од подлактицата и почекајте 24 часа.
Зошто да се користи масло од невен?
Маслото од невен е ценето поради неговите докажани лековити својства, поддржани од научни истражувања:
1. Забрзување на заздравувањето на раните: „Екстрактите од невен го стимулираат производството на колаген и ја зголемуваат пролиферацијата на фибробластите, што го забрзува заздравувањето на раните“ (Preethi et al., 2009). Ова го прави ефикасно за мали посекотини, гребаници и изгореници.
2. Антиинфламаторно дејство: „Флавоноидите и тритерпеноидите во невенот го намалуваат воспалението преку инхибиција на проинфламаторните цитокини“ (Della Loggia et al., 1994). Ова е корисно за состојби како дерматитис и осип.
3. Антимикробна заштита: „Маслото од невен покажува силно антибактериско и антифунгално дејство, особено против Staphylococcus aureus и Candida albicans“ (Efstratiou et al., 2012). Ова помага во спречување на инфекции кај рани.
4. Хидратација и регенерација на кожата: Маслото ја омекнува кожата и го поддржува обновувањето на клетките, што е идеално за сува или оштетена кожа. „Невенот ја подобрува хидратацијата на кожата и го намалува трансепидермалниот губиток на вода“ (Akhtar et al., 2011).
5. Намалување на лузни: Редовната употреба на масло од невен може да го намали формирањето на лузни со поддршка на регенерацијата на кожата и намалување на воспалението.
Невен (Calendula officinalis): Здравствени придобивки и рецепти за домашна употреба
Невенот, познат и како Calendula officinalis, е билка со долга историја во традиционалната медицина, ценета поради своите разновидни лековити својства.
Нејзините здравствени придобивки произлегуваат од комплексниот состав на биоактивни соединенија, вклучувајќи флавоноиди, тритерпеноиди, каротеноиди и есенцијални масла, кои придонесуваат за нејзините антиинфламаторни, антиоксидантни, антимикробни и регенеративни својства.
Во продолжение се наведени 12 клучни здравствени придобивки на невенот, проследени со практични рецепти за домашна употреба, поткрепени со научни извори и стручни мислења.
Здравствени придобивки на Calendula officinalis
1. Промовира заздравување на рани: Невенот е познат по својата способност да го забрзува заздравувањето на раните преку зголемување на протокот на крв во погоденото подрачје, стимулирање на регенерацијата на ткивото и антисептичко дејство.
„Студиите покажуваат дека екстрактите од невен го забрзуваат заздравувањето на раните со зголемување на производството на колаген и намалување на воспалението“ (Preethi et al., 2009). Ова го прави идеален за лекување на кожни иритации, мали изгореници и гребаници.
2. Ги намалува воспаленијата: Антиинфламаторните својства на невенот можат да го ублажат болниот и отокот, како при топикална, така и при потенцијална орална примена.
„Невенот покажува значително антиинфламаторно дејство, особено кај кожни состојби како дерматитис“ (Della Loggia et al., 1994).
Може да помогне при осип од пелени, дерматитис, па дури и кај воспалителни заболувања на дигестивниот систем, како што е воспалителна болест на цревата (IBD).
3. Обезбедува антиоксидантна заштита: Невенот е богат со антиоксиданти, како флавоноиди и каротеноиди, кои ги штитат клетките од оштетување предизвикано од слободните радикали.
„Антиоксидантите во невенот можат да го намалат оксидативниот стрес, што е поврзано со хронични болести и стареење“ (Muley et al., 2009). Ова придонесува за превенција на хронични заболувања и поддршка на здравото стареење.
4. Нуди антимикробна поддршка: Антимикробните својства на невенот се ефикасни против бактерии и габи.
„Екстрактите од невен покажуваат силно антибактериско и антифунгално дејство, особено против Staphylococcus aureus и Candida albicans“ (Efstratiou et al., 2012). Ова го прави корисен за спречување инфекции кај рани и поддршка на имунолошкиот систем.
5. Го поддржува здравјето на дигестивниот систем: Чајот од невен може да го смири дигестивниот тракт и да помогне при состојби како жиговина, желудочни улкуси и цревни воспаленија.
„Антиспазмодичните својства на невенот можат да ги релаксираат мускулите на дигестивниот систем, ублажувајќи грчеви и надуеност“ (Bashir et al., 2006).
6. Го подобрува оралното здравје: Невенот се користи во води за плакнење на устата и пасти за заби поради нејзините антибактериски својства и способноста да го намали воспалението на непцата.
„Клиничките студии покажуваат дека невенот може да го намали плакот и да го подобри здравјето на непцата кај пациенти со гингивитис“ (Lima et al., 2017).
7. Ги смирува кожните иритации и состојби: Невенот е особено корисен за чувствителна и иритирана кожа. „Нејзините антиинфламаторни и регенеративни својства го прават ефикасен за лекување на егзема и други кожни воспаленија“ (Akhtar et al., 2011).
8. Ги намалува лузните: Освен заздравувањето на раните, невенот помага во намалување на лузните преку омекнување и смирување на кожата, овозможувајќи почисто заздравување.
9. Може да го поддржи здравјето на очите: Невенот содржи бета-каротен, антиоксидант клучен за здравјето на очите. „Иако се потребни дополнителни истражувања, традиционалната употреба сугерира дека невенот може да помогне при одредени очни проблеми“ (Pintea et al., 2003).
10. Помага при менструални симптоми: Невенот традиционално се користи за стимулирање на менструацијата и ублажување на болните менструални грчеви.
„Антиспазмодичните и антиинфламаторните својства на невенот можат да бидат корисни за ублажување на менструални болки“ (Yoshikawa et al., 2001).
11. Може да поддржи управување со рак: Некои истражувања сугерираат дека невенот може да има антиканцерогени ефекти.
„Студиите покажуваат дека екстрактите од невен можат да предизвикаат апоптоза во клетките на ракот и да спречат дерматитис предизвикан од радијација кај пациенти со рак“ (Mishra et al., 2012).
12. Го поддржува детоксикацијата на црниот дроб: Невенот може да го поддржи процесот на детоксикација на црниот дроб и да ги заштити хепатоцитите од оштетување.
„Антиоксидантните соединенија во невенот можат да ја подобрат функцијата на црниот дроб“ (Chandrasekara et al., 2010).
Рецепти за домашна употреба на невен
Следниве рецепти се лесни за подготовка и овозможуваат искористување на лековитите својства на невенот во домашни услови.
Пред употреба, консултирајте се со здравствен стручњак, особено ако сте бремени, доите или имате алергии на растенија од фамилијата на маргаритки.
1. Чај од невен за дигестивно здравје
Состојки:
– 1-2 лажички сушени цветови од невен
– 250 мл врела вода
Подготовка:
– Ставете ги сушените цветови во шолја и прелијте ги со врела вода.
– Оставете да отстои 10-15 минути, а потоа процедете.
– Пијте 1-2 шолји дневно за ублажување на дигестивни проблеми или менструални грчеви.
Напомена: „Чајот од невен може да го намали воспалението во дигестивниот тракт и да ги ублажи симптомите на гастритис“ (Dr. John Douillard, хербалист).
2. Маст од невен за кожни иритации и рани
Состојки:
– 50 г сушени цветови од невен
– 200 мл маслиново масло
– 30 г пчелин восок
Подготовка:
– Ставете ги цветовите во маслиновото масло и загревајте на ниска температура (на водена бања) 2-3 часа.
– Процедете го маслото, додајте го пчелниот восок и загревајте додека восокот не се растопи.
– Истурете во чиста тегла и оставете да се стврдне.
– Нанесувајте на чисти рани, изгореници или иритирана кожа 2-3 пати дневно.
Напомена: „Маста од невен е клинички докажана за забрзување на заздравувањето на раните и намалување на воспалението“ (Preethi et al., 2009).
3. Вода за плакнење уста со невен за орално здравје
Состојки:
– 1 лажичка сушени цветови од невен
– 200 мл врела вода
Подготовка:
– Прелијте ги цветовите со врела вода и оставете да отстојат 15 минути.
– Процедете и оставете да се излади.
– Користете ја течноста за плакнење на устата 2-3 пати дневно за намалување на воспалението на непцата и плакот.
Напомена: „Невенот е ефикасен за намалување на оралните бактерии и воспаленија“ (Lima et al., 2017).
4. Тинктура од невен за менструални грчеви
Состојки:
– 100 г свежи цветови од невен
– 500 мл алкохол (70% етанол)
Подготовка:
– Ставете ги цветовите во стаклена тегла и прелијте ги со алкохол.
– Оставете да отстои на темно место 2-4 недели, повремено протресувајќи.
– Процедете и чувајте во темна стаклена боца.
– Земете 5-10 капки разредени во вода, 1-2 пати дневно, за ублажување на менструални болки.
Напомена: Консултирајте се со лекар пред употреба, особено ако земате други лекови.
Важни напомени
– Безбедност: Невенот е генерално безбеден, но консултацијата со здравствен стручњак е неопходна, особено за бремени жени, доилки или лица со здравствени состојби.
– Алергии: Лица алергични на растенија од фамилијата на маргаритки (како амброзија или камилица) може да бидат чувствителни на невен.
– Регулација: Невенот не е одобрен од FDA, и потребни се дополнителни истражувања за утврдување на оптимални дози и формулации.
Литература:
– Preethi, K. C., et al. (2009). Wound healing activity of Calendula officinalis. Indian Journal of Experimental Biology.
– Della Loggia, R., et al. (1994). Anti-inflammatory activity of Calendula officinalis. Planta Medica.
– Muley, B. P., et al. (2009). Antioxidant properties of Calendula officinalis. Journal of Ethnopharmacology.
– Efstratiou, E., et al. (2012). Antimicrobial activity of Calendula officinalis. Journal of Applied Microbiology.
– Bashir, S., et al. (2006). Gastrointestinal effects of Calendula officinalis. Phytotherapy Research.
– Lima, M. D., et al. (2017). Oral health benefits of Calendula officinalis. Journal of Dental Research.
– Akhtar, N., et al. (2011). Skin benefits of Calendula officinalis. Journal of Cosmetic Dermatology.
– Pintea, A., et al. (2003). Carotenoids in Calendula officinalis. Journal of Agricultural and Food Chemistry.
– Yoshikawa, M., et al. (2001). Medicinal properties of Calendula officinalis. Chemical and Pharmaceutical Bulletin.
– Mishra, A., et al. (2012). Anticancer potential of Calendula officinalis. Phytomedicine.
– Chandrasekara, A., et al. (2010). Hepatoprotective effects of Calendula officinalis. Journal of Herbal Medicine.
