Сигурно некој во ваша близина или вие во последно време сте се пожалиле на сонот. Со ненадејната промена на времето, некои луѓе се жалат на лош сон, додека други не можат да се разбудат наутро.
Зошто е тоа така, што влијае на сонот и како подобро да спиеме, откри д-р Ирена Ѓорѓевиќ во емисијата „150 минути“ на Прва, психијатар и психотерапевт. Несоницата е нормална појава во одредени ситуации, но има и такви кои откриваат здравствена состојба.
„Деновиве многумина имаа потешкотии со спиењето. Често зборуваме за синдромот на пролетен замор во овој момент. Тоа е парадокс. Влегуваме во сезоната каде сè се буди, а ние сме уморни, троми и поспани. Постојат бројни физиолошки процеси кои се стимулираат на поинаков начин од убавото време.
Од друга страна, нашиот организам сѐ уште е во зимско функционирање. Исхраната е различна во текот на зимата, немаме значителна количина свежо овошје и зеленчук, ни недостигаат витамини, немаме доволно сончева светлина. Имаме ненадеен премин од зима во пролет и тогаш често се јавува синдромот на пролетен замор кој може да трае со седмици. Целото тело треба да се адаптира“, вели докторката.
Што всушност е несоница и колку часа сон се доволни?
Општо се вели дека должината на спиењето треба да биде околу 8 или 9 часа, но ова е крајно индивидуално. Има луѓе кои спијат кратко и функционираат совршено, додека на други им треба многу повеќе сон. Тоа зависи од генетските предиспозиции, возраста, изложеноста на стрес и состојбата на целиот организам“, објасни докторката и додаде како да знаеме дали спиеме „правилно“:
„Кога зборуваме за тоа што е квалитетен сон, тој е оној кој нѐ оживува и одмора. Кога се будиме одморени, тоа значи дека сонот бил соодветен. Важно е каков е нашиот квалитет на живот. Кога е оштетен, тогаш ние не спиеме доволно.
Прво се забележува пад на концентрацијата, се чувствуваме раздразливи, уморни, извршуваме само некои основни секојдневни задачи, а подоцна не ги ни извршуваме како порано, во волја и расположение“, објасни д-р Ѓорѓевиќ.
Несоницата секогаш има причина. Несоницата која трае неколку дена е во ред. Меѓутоа, кога трае две седмици или повеќе, тогаш велиме дека несоницата е присутна. Првите три недели може да се контролира со апчиња за спиење, но после тоа бара подлабока причина.
Често може да биде анксиозност, депресија или некое друго пореметување“, вели докторката и открива трик кој ни помага полесно да заспиеме:
„Еден час пред да заспиете, исклучете ги сите уреди кои го нарушуваат сонот, оставете го мобилниот телефон. Треба да спроведеме сѐ што нѐ смирува, да воведеме некои ритуали како топла бања, чај, смирувачка музика и полека да го смириме целиот организам. Тоа е хигиена на сонот.“ А еве што вели друга докторка околу несоницата:
Многу луѓе имаат проблеми со спиењето овие денови. Стресот, нездравиот начин на живот и секојдневните проблеми се делумно одговорни за нарушувањата на спиењето. Експертот за спиење и доктор Фанк Афолаби-Браун е една од нив.
Уште како мала имала проблеми со сонот, несоница, а особено често се будела поради анксиозност. Најлошото било откако ги изгyбила родителите. Многу години подоцна, таа успеала да ги надмине проблемите со спиењето со помош на неколку работи.
„Во тој процес ми беше важно да поставам граници со работата, пријателите и семејството и да научам да кажувам не“, истакнува таа и открива дека во сето тоа најмногу ѝ помогнала зголемената физичка активност.
„Во денешно време, мојот најдобар сон дефинитивно доаѓа по денот на зголемена физичка активност, особено кога сум поминала многу време на отворено. Двете работи кои ми пречат на квалитетен сон се стресот или анксиозноста, како и неактивноста,” откри таа и го наведе нејзиното рутинско време за спиење:
Просечен број на часови спиење: 7 часа. Идеално време за спиење: 22:00 часот.. Идеално време за будење: 5:30 часот. Содржина на ноќната маса: маска за спиење, дневник, чаши за блокирање на сина светлина и чаша вода.
Омилено место каде што некогаш сум спиела: Мојот лежечки стол во мојата дневна соба. Лоша навика за спиење: Јадење доцна, особено после напорен ден. Ме дебелее и предизвикува немирен сон. Количина на кофеин: Обично пијам шолја кафе околу 8 часот наутро.
Последна навика што го промени мојот сон на подобро: Поставување граници со тоа што не примам телефонски повици или пораки после 21:30 часот. Првата работа што ја правам кога ќе се разбудам: Обраќам внимание на првите мисли што ми доаѓаат на ум, а потоа правам брзо истегнување пред да ја започнам мојата утринска рутина, вели таа.
ПРОЧИТАЈТЕ СЛЕДНО: Ова е најважниот витамин за ЦВРСТ СОН кој може да ја излечи несоницата – совети од д-р Марио – ОВДЕ