12 ЗНАЦИ на заболување на ЦРНИОТ ДРОБ што можете сами да ги видите и препознаете
Д-р Сиобан Дешоер (Dr. Siobhan Deshauer, MD, FRCPC) е канадски лекар специјалист по интерна медицина и ревматологија, позната по својата способност да ги објасни сложените медицински состојби на едноставен и разбирлив начин.
Таа работи во болничка средина каде секојдневно се среќава со пациенти со различни здравствени предизвици, вклучително и заболувања на црниот дроб, пишува НМД.
Црниот дроб е вистинско чудо на природата – тежи околу 1,5 кг, извршува над 500 функции и може да се регенерира дури и кога е оштетен до 75%.
Сепак, според Светската здравствена организација, болестите на црниот дроб се меѓу водечките причини за смртност ширум светот, а многумина не ги препознаваат симптомите сè додека не е предоцна.
Д-р Дешоер вели: „Често можам да ги забележам знаците на заболување на црниот дроб веднаш штом влезам во собата на пациентот.“
Во овој текст ќе ги разгледаме 12-те знаци што таа ги издвојува, заедно со совети од експерти и природни пристапи за зачувување на здравјето на овој витален орган.
А, исто така, можете да дознаете и како да препознавате заболен црн дроб преку мирисот на здивот, пишува НМД.
12 Знаци на заболување на црниот дроб според д-р Дешоер (сите фотографии од знаците можете да ги погледнете во видеото подолу)
1. Линиите на Мурке (Muehrcke’s Lines)
Хоризонтални бели линии на ноктите што исчезнуваат при притисок. „Овие линии се под ноктот и не се движат со неговото растење,“ објаснува д-р Дешоер. Тие укажуваат на низок албумин, протеин што црниот дроб го произведува.
2. Нокти на Тери (Terry’s Nails)
Бледи нокти без видлива лунула (полумесечина на основата). „Промените во ткивото под ноктите го прават крвотокот помалку видлив,“ вели таа.
3. Клубинг (Clubbing)
Заоблени нокти без дијамантски простор меѓу нив. Ова може да биде генетско, но често е знак за проблеми со црниот дроб, срцето или белите дробови.
4. Асцитес (Ascites)
Натрупување течност во стомакот, често погрешно сфатено како бременост. „Стомакот може да собере и до 15 литри течност поради зголемен притисок во порталната вена,“ истакнува д-р Дешоер.
5. Капут Медуза (Caput Medusae)
Проширени вени околу папокот налик на змии. Ова е резултат на пренасочување на крвта поради портална хипертензија.
6. Варикси (Varices)
Проширени вени во хранопроводот, склони кон крвавење. „Ова е една од најопасните компликации на болестите на црниот дроб,“ предупредува таа.
7. Палмарен еритем (Palmar Erythema)
Црвенило на дланките, особено на надворешните делови. Причина? Високи нивоа на естроген што црниот дроб не може да ги разгради.
8. Пајаковидни неви (Spider Nevi)
Мали крвни садови во форма на пајак на кожата. „Ако имате три или повеќе, а не сте бремени, може да укажува на проблем со црниот дроб,“ вели д-р Дешоер.
9. Губење на мускулна маса (Muscle Wasting)
Суптилно слабеење на мускулите, особено на дланките и слепоочниците, поради недостиг на протеини и енергија.
10. Дипитренова контрактура (Dupuytren’s Contracture)
Затегнување на фасцијата во дланката, што ги свиткува прстите. Иако има генетска основа, често се поврзува со црниот дроб.
11. Хепатична енцефалопатија (Hepatic Encephalopathy)
Треперење на рацете (астериксис) и конфузија поради натрупување на амонијак. „Ова покажува колку црниот дроб е поврзан со мозокот,“ забележува таа.
12. Жолтица (Jaundice) и лесно крвавење (Bruising)
Жолта кожа и лесно појавување на модринки. „Кога црниот дроб не може да го обработи билирубинот или да создаде фактори за згрутчување, овие знаци стануваат видливи,“ објаснува д-р Дешоер.
Интересни факти за црниот дроб:
– Црниот дроб филтрира околу 1,4 литри крв во минута и може да отстрани 99% од бактериите пред да стигнат до остатокот од телото.
– Д-р Марк Хајман, американски лекар, вели: „Црниот дроб е вашиот тивок чувар – кога тој страда, целото тело чувствува последици.“
– „Превенцијата е клучна, бидејќи освен трансплантација, нема лек,“ предупредува д-р Дешоер.
Совети и искуства:
1. Д-р Џејмс Левис, хепатолог: „Ограничете го алкохолот на минимум и одржувајте здрава тежина – тоа се две работи што секој може да ги направи за својот црн дроб.“
2. Д-р Дешоер: „Вакцинирајте се против хепатитис Б и редовно проверувајте го здравјето ако имате ризик од дијабетес или дебелина.“
3. Искуство од пациент: „Имав асцитес и се чувствував како да носам кофа вода во стомакот. По процедурата на д-р Дешоер, конечно можев да дишам,“ споделува Џон, 52, од Канада.
Природни лекови
1. Млечниот трн (Silybum marianum) – Содржи силимарин, кој помага во регенерација на клетките на црниот дроб. Се користи со векови во Европа.
2. Корен од глуварче – Чајот од глуварче го стимулира протокот на жолчката и го чисти црниот дроб.
3. Куркума – Антивоспалителните својства на куркуминот можат да го заштитат црниот дроб од оштетување, покажуваат студии.
Напомена: Пред употреба на билки, консултирајте се со лекар, особено ако имате постоечка состојба.
Црниот дроб е тивок херој, но неговите сигнали не треба да се игнорираат.
Од жолтица до треперење на рацете, овие 12 знаци можат да ви помогнат да го препознаете проблемот навреме.
Како што вели д-р Дешоер: „Останете љубопитни и здрави – вашето тело постојано ви зборува.“
Со превенција, здрава исхрана и малку помош од природата, можете да му дадете на црниот дроб поддршка каква што заслужува.
Дали може да се препознае заболен црн дроб преку здив?
Да, заболувањето на црниот дроб може да се препознае преку здивот, а овој симптом е познат во медицинската пракса како фетор хепатикус (fetor hepaticus), или „мирис на црн дроб“.
Ова е специфичен знак што се јавува кај напреднати фази на болест на црниот дроб, особено кога доаѓа до хепатична енцефалопатија, состојба предизвикана од натрупување на токсини во крвта поради ослабена функција на црниот дроб.
Каков е мирисот?
Фетор хепатикус се опишува како мустен, сладникав, но истовремено непријатен мирис, кој потсетува на комбинација од расипано овошје или слатки хемикалии.
Д-р Сиобан Дешоер, канадски лекар, го опишува како „мустно-слатка арома што веднаш ја препознавам кај пациентите“.
Овој мирис потекнува од токсини како диметил сулфид, кои се ослободуваат преку белите дробови кога црниот дроб не може да ги исчисти од крвта.
Особено е поврзан со зголемени нивоа на амонијак, кој нормално се обработува од здравиот црн дроб.
Зошто се случува?
Кога црниот дроб е оштетен (на пример, од цироза или хепатитис), тој не успева да ги разгради и елиминира токсините од метаболизмот.
Овие соединенија, вклучително и сулфурните, преминуваат во крвотокот и се издишуваат преку здивот, создавајќи го карактеристичниот мирис.
Овој симптом често се јавува заедно со други знаци, како жолтица или треперење на рацете (астериксис).
Кога да се реагира?
Фетор хепатикус не е суптилен мирис и обично укажува на сериозна состојба што бара итна медицинска помош.
Ако го забележите кај себе или кај некој близок, особено во комбинација со конфузија, жолта кожа или отечен стомак, веднаш побарајте лекарска помош, пишува НМД.
Иако здивот сам по себе не е доволен за дијагноза, тој е силен показател дека црниот дроб е во криза. Како што вели д-р Дешоер: „Вашето тело постојано ви зборува – слушајте го.“
Видеото можете да го погледнете ОВДЕ:
