Темјанот потекнува од Сомалија, Африка, а денес Јемен и Саудиска Арабија се особено познати по неговото производство. Мирисот на темјан го поврзуваме со верските обреди, но тој има и многу други намени. Се користи во производство на парфеми, ароматерапија, но и во традиционалната медицина.
Темјанот потекнува од рогот на Африка, од Сомалија, а денес Јемен и Саудиска Арабија се особено познати по неговото производство. Од античко време, темјанот бил многу ценет. И Хипократ исто така го препорачувал како лек за бројни нарушувања и ги советувал луѓето да го џвакаат темјанот со леб – објасни билкарот Момчило Антонијевиќ во гостувањето на утринската програма.
Како дрво и како растителен вид, темјанот е загрозен, а пред неколку илјади години пристигнаа и во Европа. Првата жена-фараон на Египет – Хатшепсут е позната и по тоа што за време на нејзиното владеење организирала експедиција на териториите кои денес и припаѓаат на Сомалија, од каде, меѓу другото, бил донесен темјан во Египет.
Дури и денес, после 4.000 години, пред храмот Хатшепсут има, вели Антонијевиќ, остатоци од темјан. Темјанот најпрво се користел како парфем и козметички производ, а подоцна и за третман на воспалителни процеси.
Антидепресивно дејство
„Во 2008 година, израелски научници, заедно со нивните колеги од Америка, откриле соединение од редот на ацетатите, кое има анксиолитичко дејство и антидеп.ресивно – кај глувците“, објасни Антонијевиќ, додавајќи дека останува да се утврди дали ова може да влијае и кај луѓето.
Темјанот има антиде-пресивно дејство
Од темјанот се приготвуваат тинктури и бројни препарати. Тие се користат против проблеми со нер.возно дебело црево (нер.возни црева) и во бор-бата против Кронова болест.
„Колку е помек и понетранспарентен (потемен) – толку е подобар темјанот“, вели Антонијевиќ, додавајќи дека постојат различни видови, од кои најскапиот е белиот темјан.
Во К ина, темјанот се користел за проблеми со циркулацијата и за ублажување на б олките во зглобовите и мускулите. К инезите често користат растителни смоли, што не е вообичаена практика во нашите предели.
„Во овие смоли е откриена голема количина на колаген и други аминокиселини, така што смолата „Доријан Греј“ (лик од познат роман кој никогаш не остарел) е смола која влијае врз квалитетот на кожата, односно го надополнува колагенот кој се губи со возраста.
Се препорачува за луѓе кои имаат проблеми со зглобовите, ‘рскавиците, како и за луѓе кои имаат проблем со заздравување на ра-ните. Смолата прво се потопува во вода и се готви во вода со овошје. Се добива нешто слично на компотот.
К инезите ја нарекуваат супа и има сладок вкус затоа што се додава шеќер. Тоа е природен, вкусен и одличен извор на колаген кој има вкус на гумени бонбони“, објасни Антонијевиќ.
Од заби до бубрези
Кога станува збор за употреба на темјанот на наше поднебје, нашите стари го ставале на заб што б оли, а го користеле и за растворање на камења во бубрезите.
„Темјанот има способност да ги раствора камењата во бубрезите, па затоа е квалитетен природен лек за лекување на овој вид на болест“, рече Антонијевиќ и опиша како се прави тинктура од темјан.
Дваесет грама природен темјан, чист (не смее да биде парфимиран, односно оној на кој му се додадени мириси), се става во сува тегла, се прелива со 100 милилитри 80% ал-кохол (медицински од аптека), се затвара добро и се протресува.
Со повремено протресување, оставете да стои 14 дена. Потоа се процедува, се остава да се наталожи, па се одливата бистра течност со златна боја. Тинктурата се користи, како што советува Антонијевиќ, со пиење. Растворете десет капки во малку вода и пијте неколку пати на ден – вели билкарот.
Тој додава дека во нашите предели има многу можности за употреба на смоли од четинари. Може внимателно да се собере од дрвјата и да се чува во чиста и сува тегла. Може да се користи за да се направи ефикасна маст за ра-ни и посе.котини. Антонијевиќ исто така откри рецепт за еден таков препарат:
Во околу 30 грама четинарна смола се додаваат 250 милилитри масло, две супени лажици од внатрешната кора на дрвенест бозел, парче восок со големина на помал орев и се загрева на тивко, на пареа со постојано мешање.
Откако сè ќе се стопи, смесата се филтрира и се чува во чист и добро затворен сад. Мевлемот има многу долг рок на траење и може да се чува долго време. Се мачка еднаш на ден на претходно дезинфицирани ра -ни. Исто така е добро за б олки во зглобовите и ревматски б олки.
